Zijn leven was – op z’n zachtst gezegd – bijzonder. De 5 lessen die hij daar uit trok, zijn levenslessen die iedereen zou moeten kennen én meteen kan toepassen. Hoef je geen vechtkoning of filmster voor te zijn.
Want dat was hij, zoals je waarschijnlijk al wist. Een grootheid in de martial arts. Zijn films werden nog groter. Eerst in China, waar ze nog altijd onovertroffen zijn qua succes, en later in Amerika en de rest van de wereld.
Wat je waarschijnlijk niet wist van Bruce Lee is dat hij een begenadigd cha cha danser was. Werkelijk waar. Zijn dans-skills waren even goed als zijn vechtkunst. In 1958 won hij het Chinees landelijk kampioenschap cha cha dansen. Niet mis.
Verder was er ook een duistere kant van Lee, in zijn jeugd. In Hong Kong vocht hij in straatbendes en bleef daar telkens mee in de problemen komen. Nadat hij voor de zoveelste keer van school was getrapt en met de politie in aanraking was gekomen, besloot zijn moeder hem weg te sturen – naar familie in Amerika.
Voordat hij daar in Hollywood terecht kwam en naam maakte als vecht-filmster, begon hij zijn Amerikaanse leven als student filosofie aan de Universiteit van Washington. Met, uiteraard, een master in de filosofie van martial arts technieken. De man bleek toch meer dan een bundel spieren en een hoop cha cha talent. Hij had hersens, en gebruikte ze ook nog.
5 levenslessen van Bruce Lee
De levenslessen die achter deze bijzondere vechtkunstenaar en filmmaker schuilgingen, een fijne mix van filosofie en levenservaring, zijn niet te onderschatten.
1. “Om jezelf te kennen, moet je je interactie met anderen bestuderen”
Zelfkennis is het begin van alle kennis. Een klassieke filosofische stelling, die Bruce hier een praktisch tintje meegeeft. “Jezelf bestuderen in de interactie met anderen”, da’s een goeie. Want die interactie is inderdaad het belangrijkste dat er is, omdat je relatie met anderen het belangrijkste is wat je hebt – om levensgeluk te creëren (bewees dit 80-jarig geluksonderzoek).
Let in je dagelijkse leven dus goed op hoe je omgaat met de mensen om je heen. Van je partner tot aan de treinconducteur.
- Heb je vaak conflicten met je partner of collega’s, bijvoorbeeld?
- Welke lichaamshouding neem je aan in een eerste ontmoeting met mensen? (Zit je bijvoorbeeld vaak met een hand voor je gezicht? Lees hier wat dat over jou zegt.)
- Hoe spreek je met anderen? Krachtig, of terughoudend?
- Hoe ga je om met een vervelende baas? En een veeleisende collega?
- Wat zeg je als iemand voordringt in de rij? Kom je voor jezelf op?
Bedenk, op basis van de antwoorden, hoe jij jezelf het best kunt omschrijven. Als een assertief persoon? Een sub-assertief persoon? Passief agressief? Of soms zelfs een beetje agressief? Leer het verschil en hoe je communicatie verbetert in relatie tot anderen (in onze assertiviteitstraining bijvoorbeeld!).
2. “Het draait niet om meer, maar om minder.”
Nog een fan van minimalisme. Assertief zijn om een gelukkig dagelijks leven te leiden, volgens de keuzes die jij gemaakt hebt – dát is waar Bruce het hier over heeft. Keuzes die je elke dag opnieuw kracht moet bijzetten.
Om gelukkig te worden, wil je je dagen zoveel mogelijk vullen met zaken die belangrijk voor je zijn en overeenstemmen met je persoonlijke waarden. Wat je niet belangrijk vindt of niet overeenstemt met je persoonlijke waarden, moet je elimineren of delegeren. Dat doe je door je eigen grenzen te stellen, en je grenzen te bewaken.
- Dat betekent dat je waarschijnlijk elke dag opnieuw ergens nee tegen moet zeggen.
- Een afspraak waar je geen zin in hebt, zeg je netjes af.
- Een verzoek van een collega waar je eigenlijk geen tijd voor hebt, wijs je netjes af.
Dát is dagelijkse vermindering van de overbodige zaken die je alleen maar kopzorgen bezorgen en die je leven er niet leuker op maken – op een gezonde, assertieve manier. (Ook dagelijks minderen in je spullen? Doe het met deze minimalistische opruimmethode.)
3. “Hou je niet bezig met wie gelijk heeft.”
Discussies. We hebben ze allemaal. En daar is niks mis mee. Het is alleen dat we onszelf zo snel verliezen in het agressieve wie-heeft-gelijk spelletje. Op alle niveaus. In wereldoorlogen en in een overleg met collega’s. In geloofsovertuigingen en in een ruzie met je partner.
Op alle niveau’s, zegt Bruce, is het zaak om het verschil in visie met empathie tegemoet te gaan en altijd assertief op te lossen. En dat is precies wat assertief discussiëren doet: er samen uit komen, zonder agressie. (En dus ook zonder ‘zie je wel, ik had gelijk’-dansje. Zou Bruce ook niet doen. Misschien alleen een kleine cha cha.)
4. “Zoals je denkt, zul je worden.”
Een variatie op “je bent wat je denkt”. Je gedachten hebben een grote invloed op jezelf zoals je nu bent, zegt Bruce. Je dagelijks leven is niet meer dan een opsomming van wat je gedachten opgebouwd hebben in de loop van de tijd. En dat is concreter dan het klinkt. Je gedachten bepalen namelijk je dagelijkse keuzes, die op hun beurt je dagelijks leven bepalen:
- Negatief denken bijvoorbeeld, kan je totaal de verkeerde kant op sturen.
- Gedachtes omdraaien naar de positieve kant, helpt je juist vooruit. Door je ideale situatie te visualiseren.
- Of door je faalangst (meestal de bron van negatieve gedachtes) te ontkrachten met 2 simpele vragen.
Probeer daardoor altijd te handelen met een helder hoofd, is daarom het belangrijkst beweert Bruce. Je hoofd leegmaken met fikse regelmaat is daarom noodzakelijk om je leven goed te leven. (Je hoofd leegmaken doe je met 1 zin. Ontdek hier welke dat is.)
5. “Blijf altijd jezelf, uit jezelf en geloof in jezelf.”
Het klinkt in eerste instantie nog ietwat als een cliché, maar ook hier heeft Bruce een heel concrete boodschap: “uit jezelf”, als praktische uitvoering van “blijf jezelf” en “geloof in jezelf”.
Jezelf uiten, betekent namelijk dat je staat voor wie je bent, wat je vindt en waar jouw grenzen liggen – zonder dat je daarmee in iemands vaarwater zit. En dat kun je uitstekend in de praktijk van alledag toepassen:
- Leer zeggen wat je denkt. Echt, het lucht op voor jezelf en maakt het voor anderen heel wat helderder om te weten hoe jij tegen dingen aankijkt. (Je kunt bijvoorbeeld best bij je baas bespreekbaar maken dat je het te druk hebt – in 3 stappen.)
- Durf ook jezelf te zijn op het werk. Natuurlijk werkt dat altijd iets anders dan thuis, maar ook op kantoor hoef je je niet anders voor te doen dan je bent.
- Bepaal jouw grenzen en bescherm ze. Stapt iemand over je grens? Kom op voor jezelf (zoals deze politieagent je dat kan leren).
- Druk jezelf uit in heldere boodschappen, met assertieve technieken en een krachtige lichaamstaal.
Dát is 100% jezelf zijn. Goed voor jou, goed voor de mensen om je heen. Wordt iedereen gelukkiger van. Da’s nog eens een levensles.
De levenslessen – wat Lee je nu leerde
- Je hebt je dagelijks leven onder controle doordat je je gedachten en je hoofd helder hebt. Je weet goed waar je die dagen wel en niet mee wil vullen en wat jouw grenzen zijn. (“Zoals je denkt zul je worden.”)
- Wat je niet aanstaat, elimineer je door assertief nee te zeggen of door voor jezelf op te komen. (“Het gaat om de dagelijkse vermindering.”)
- Je kent jezelf, doordat je een goed besef hebt van hoe je met de mensen om je heen omgaat. Belangrijk, want die relaties bepalen je levensgeluk. Zo nodig verbeter je communicatie van agressief, passief-agressief of sub-assertief naar assertief. (“Om jezelf te kennen, moet je jezelf bestuderen in de interactie met anderen.”)
- In conflicten en discussies speel jij het ik-heb-gelijk spelletje niet meer, omdat je weet dat dat nergens toe leidt. Liever discussieer je assertief, waarmee iedereen wint. (“Hou je niet bezig met wie er gelijk heeft en wie niet.”)
- Nu je weet wat je denkt (1), wat je wil (2), wie je bent (3) en hoe zich dat verhoudt tot anderen (4) ben je klaar om altijd jezelf te zijn – ongeacht waar of met wie je bent (5). Je uit jezelf door te zeggen wat je denkt en je nooit anders voor te doen dan je bent, ook niet op het werk.
Dat is de krachtigste vorm van zijn die er is – altijd jezelf zijn, beweert Bruce. En hij weet wat krachtig is. Hij kan iemand namelijk met 2,5 cm afstand knock out slaan.
Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!
Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van assertiviteit, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw communicatie skills een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.
Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder.
Wie zijn wij? | Cursus Assertiviteit
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
