Geschillen op de werkvloer, woordenwisselingen met je partner of anderen gewoonweg overtuigen van je gelijk: ELKE discussie WINNEN doe je zo. Pas op: adder onder het gras in aankomst.
We blijven maar discussiëren. Het lijkt wel in onze natuur te zitten. Net zoals winnen in onze natuur zit.
Op het werk discussiëren we over strategieën, thuis over de afvalcontainer en onder vrienden gaan we gerust nog even door om ons gelijk over één of ander nutteloos punt te halen of om onze mening er doorheen te duwen bij de groep.
We houden ervan. Niks mis mee. Want met discussiëren zelf is niks mis, zolang dat op een gezonde manier gebeurt. Let vooral even op dat laatste. ‘Op een gezonde manier’ verlopen het gros van onze discussies al lang niet meer…
Binnen de kortste keren hebben we het over principe-kwesties, gelijk halen en vooral… WINNEN.
We willen winnen, koste wat kost. Want daar gaan discussies om, toch?
Mis. Zodra een discussie om winnen gaat, is hij afgelopen.
Of beter gezegd: getransformeerd in een geschil, een woordenwisseling of zelfs een ruzie. En in die gevallen zijn we alleen nog maar bezig met winnen – de inhoud van is al lang aan ons voorbij gegaan en van een discussie is al lang geen sprake meer.
Herkenbaar? Niet gek, hoor. Zit ook in onze natuur.
Waarom wij niet gemaakt zijn om discussies te ‘winnen’
Het is allemaal de schuld van ons instinct, volgens de neuro-wetenschap:
Zodra we in een discussie terecht komen, hoe gezond en assertief die ook begonnen is, slaan we al snel door. We voelen ons aangevallen, en schieten automatisch in de vecht-of-vlucht modus.
En dat betekent: onze logica en ratio slaan compleet af. Over en uit. Het brein kan nog maar één ding denken, en dat is ‘winnen’ (of vluchten).
Het is oorlog.
Dat is in elk geval de letterlijke omschrijving van filosoof en expert in argumentatie-theorie (hoe we ratio gebruiken om onze standpunten over te brengen) Daniel Cohen. Hij pleit voor discussies zónder oorlogsvoering, zónder verliezers, maar waar wél nog iets te winnen valt.
Argumentatie expert Cohen: waarom oorlog-discussies niet werken
“Oorlog-discussies”, noemt Cohen ze. En helaas zijn dit soort discussies nu juist de meest voorkomende én slechtste discussies die er bestaan, volgens hem.
Waarom die oorlog-discussies zo’n probleem zijn?
3 redenen:
- Het stelt de tactiek boven de inhoud. Onze ratio is verdwenen sinds onze oer-modus er tussen sprong. Niet zo gek, dus. Wel verkeerd. Het gáát vanaf dan namelijk niet meer om ‘de waarheid’, maar om ‘gerechtigheid’ in onze ogen. Oftewel: het gáát nergens meer over, net zoals 69% van alle huwelijkse discussies nergens meer over gaan – volgens onderzoek.
- Het bevordert polarisatie. Het stelt ‘wij’ tegenover ‘jullie’ en ‘ik’ tegenover ‘jou’. Niet nodig. Liever sta je naast elkaar, ga je over en weer, schommel en schuif je wat, maar is er nooit een neus-tegen-neus-toestand.
- De enige uitkomst is glorieuze victorie of vernederende nederlaag. En dat betekent dat het ‘er samen uit komen’ pertinent in de weg staat.
En dat laatste is de grootste misvorming van het gedrocht dat oorlog-discussie heet, zegt Cohen:
“Op deze manier discussiëren werkt misvormend”, zegt hij in zijn TED-talk ‘Beter Discussiëren’. “En het ergste van alles is dat het dingen als onderhandelingen, overleg, compromis of samenwerking uitsluit.
Dit soort discussies leveren nooit iets op. Het zijn doodlopende straten, files en patstellingen in gesprekken. We komen er nergens mee.”
Hoe je wél effectief discussieert (en wint!)
Een echte discussie kent geen winnaars. Niet zoals we denken, tenminste. Je wint niet, wanneer jij gelijk krijgt en de ander ongelijk.
Je wint pas wanneer je informatie en waardering van je discussie-partner hebt gewonnen, is de theorie van Cohen – niet wanneer je de ander op tactiek hebt afgetroefd.
Overtuigt de ander jou van zijn of haar standpunt, met goede argumenten en de juiste onderbouwing? Kan hij al jouw tegenargumenten weerleggen? Dan is de uitkomst: het standpunt van de ander is het juiste. Je neemt het over.
In dat geval verlies je niet, maar win je. Jíj hebt namelijk nieuwe informatie gewonnen en bent wijzer geworden, de ander niet. Die heeft alleen maar informatie en overtuiging aan jou overgedragen. “Cognitieve winst”, noemt Cohen het.
(Heb jij een beter standpunt, dan werkt het vice versa natuurlijk hetzelfde.)
Om deze ideale manier van discussiëren met optie tot ‘winnen’ voor elkaar te krijgen, moet je discussies op een andere manier ín gaan.
“Ben je ooit aan een discussie begonnen met de gedachte: ‘Eens kijken of we ergens overeen kunnen komen’, in plaats van het uit te vechten?”, vraagt Cohen in zijn talk.
De optie tot overeenkomen, compromis, onderhandeling of samenwerking in je achterhoofd houden voordat je een discussie aan gaat is de enige manier om te winnen – vrienden te behouden – en daardoor hypothetisch gezien zelfs te overleven (kun je je instinct ook nog een plezier doen).
En nu aan de slag met de nieuwe manier van discussies winnen
Of je nu dus aan het discussiëren bent om invloed uit te oefenen (in zakelijke situaties meestal het geval), doelloos aan het debatteren bent (een schijnbaar huwelijkse voorwaarde) of iemand’s ongelijk probeert aan te tonen (meestal een principe-dingetje):
Sta open voor ‘verlies’, en wie weet ‘win’ je nog eens wat. Nieuwe inzichten – of zelfs vrienden.
Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!
Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van assertiviteit, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw communicatie skills een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.
Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder.
Wie zijn wij? | Cursus Assertiviteit
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
