Waarschijnlijk staan weinig mensen erom te springen negatieve feedback te geven. Strooien met complimenten of stilzwijgend toeknikken is toch eenvoudiger dan iemand ergens op aanspreken. Wat nu als de ander het er niet mee eens is? Of een stevig weerwoord heeft? Met de ik-ik-jij-methode kom je goed beslagen ten ijs. Geef opbouwende feedback waarbij je rekening houdt met de ander én het brengt vanuit jezelf.
Grenzen aangeven is in veel situaties geen overbodige luxe, net als er iets van zeggen als het gedrag van een ander je stoort. Want zolang jij je gevoelens of gedachten voor jezelf houdt, kan de ander zijn gedrag niet veranderen. Je hebt dan kans dat dit niet de eerste en laatste keer was. En dat terwijl de ander zich er misschien niet eens van bewust is dat het jou mateloos irriteert.
Help jezelf en een ander een stap verder door je feedback wél uit te spreken. Of het nu gaat om je luidruchtige collega, je leidinggevende die altijd nét te laat met verzoekjes komt of om je partner die voor de honderdste keer zijn schoenen naast de bank laat staan – zeg het. Het liefst zo snel mogelijk nadat de situatie zich heeft voorgedaan.
Laten we het voorbeeld nemen van je leidinggevende die met zijn verzoekjes vaak tot het allerlaatste moment wacht. Misschien is hij zelf vaak ‘s avonds aan het werk en staat hij er daarom niet bij stil dat jij, zoals gebruikelijk, om 17.00 uur de laptop dichtklapt. Of hij is vanuit laksheid gewoon wat laat met zijn vragen aan jou. Pas als jij daar iets van zegt, kan je leidinggevende iets aan die werkwijze doen. Feedback is dus de eerste stap naar verandering.
Even tussendoor
Meer van dit soort tips en handige inzichten krijgen? Volg ons dan op Instagram. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van time management en assertiviteit, je kunt ook nog kans maken op het winnen van ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar’! Volg zowel Björn als Tijdwinst en verdubbel je kansen. Let’s connect!
Niet alleen maar jijen, maar de ik-ik-jij-methode
“Jij bent ook altijd last-minute met je verzoeken.”
“Jij klopt steeds te laat met verzoekjes bij mij aan.”
“Jij hebt je planning niet goed op orde.”
Grote kans dat de ander zich bij elk van deze formuleringen aangevallen voelt. Je legt je collega, leidinggevende of partner met deze zinnen de woorden in de mond, in plaats van diegene de ruimte te geven het er niet mee eens te zijn. Driftig nee schudden of een vervelend welles-nietes-spelletje is mogelijk het gevolg. En laat dat nu net niet handig zijn als je ergens “helemaal klaar mee” bent.
Veel beter werkt het om te beginnen vanuit “ik”:
“Het is nu al een paar keer gebeurt dat je last-minute met verzoeken bij me aanklopt.”
“Ik werk tot vijf uur en moet daarna mijn kinderen van de crèche halen. Daarom kan ik je verzoekjes niet na vijf uur nog oppakken.”
Merk je het verschil? Dat is de kracht van de ik-ik-jij-methode: beginnen met ‘ik’ en dan pas overgaan op ‘jij’. We zullen je precies vertellen hoe dat in zijn werk gaat – in 4 stappen.
Stap 1: Ik merk dat…
Begin bij de ik-ik-jij-methode met feitelijk beschrijven wat je hebt geobserveerd. Wat was het gedrag van de ander? Wat zei die persoon? Beschrijf dit zo feitelijk mogelijk – zonder oordeel of wijzend vingertje. Pas ook op met woorden als ‘altijd’ of ‘continu’. Ook daar zit een oordeel in (“Dit gebeurt om de haverklap!”) waar de ander het mee oneens kan zijn; dat wil je vermijden.
“Ik merk dat je nu al een aantal keer net voor vijf uur bij mij kwam met nieuwe taken voor die dag, terwijl ik tot vijf uur werk.”
Stap 2: Dat doet met mij…
Nu is het tijd voor de tweede ‘ik’. Je gaat beschrijven wat jij door dit gedrag ervaart. Welk gevoel roept het in je op? Wat doet het met je? Wat zijn de gevolgen ervan voor jou?
Let op: dit gaat verder dan alleen “Dit irriteert me mateloos”. Daar kan de ander niet zo veel mee. Leg liever beknopt uit waarom iets je irriteert, wat je kwetsend vindt of waarom het gedrag voor jou een grens over gaat. Je hoeft daarbij niet in geuren en kleuren alle mogelijke gevolgen te beschrijven; kort maar krachtig werkt het best.
“Hierdoor ben ik nu al een paar keer tot zeker 18.00 uur aan het werk geweest. Daardoor kom ik in de knoop met het ophalen van mijn kinderen van de crèche.”
Stap 3: Wat vind jij daarvan?
Alleen maar vanuit jezelf praten is ook weer niet de bedoeling bij de ik-ik-jij-methode. Integendeel, het is juist belangrijk om ook naar het perspectief van de ander te vragen. Want als je de ander de ruimte geeft om te reageren, zal diegene ook eerder openstaan voor jouw suggestie (bij stap 4 zometeen!). Overeenstemming bereiken is een belangrijke stap naar verandering.
Check daarom jouw observaties bij de ander. Herkent diegene het? Hoe denkt hij er zelf over? En wat vindt hij van je feedback? Dit kun je doen met zinnen als:
- “Herken je wat ik zeg?”
- “Hoe ervaar jij dit?”
- “Wat vind je ervan dat ik dat zeg?”
- “Begrijp je dat dat mij stoort?”
In het ideale scenario stemt de ander meteen begripvol in als jij het gedrag beschrijft en vertelt wat het met je doet. Maar het kan ook zijn dat de ander zich er niet in herkent of zich alsnog aangevallen voelt. Ga in zo’n geval terug naar stap 1 of 2 (de ‘jij’-fase).
“Begrijp je waarom ik je hierop aanspreek?”
Stap 4: Kun je voortaan…
Dan is er nog één laatste stap die je niet mag vergeten: een suggestie aandragen om het gedrag in positieve zin te veranderen. Maak daarbij afspraken met de ander om het concreet te maken. Laat ook de ruimte om met een alternatief te komen. Of misschien heeft je gesprekspartner nog iets van je nodig om het gedrag aan te passen; sta ook daar open voor.
In het geval van je leidinggevende kun je bijvoorbeeld zelf een voorstel doen voor wat je wél een handige tijd en werkwijze zou vinden om taken voor hem op te pakken.
“Kunnen we afspreken dat je voortaan uiterlijk rond 15.00 uur met verzoekjes bij mij komt?”
Nog betere feedback geven? Wees assertief!
Naast een handige feedbackmethode als de ik-ik-jij-methode is er nog iets wat je helpt bij het geven van feedback: een assertieve houding. Assertiviteit gaat over voor jezelf opkomen, je mening uitspreken en grenzen aangeven. Zodat jij zelfverzekerder overkomt wanneer je feedback geeft en het niet onnodig twijfelend brengt of je eigen belangen al snel onder het kleed weg moffelt. Precies dat kun je leren bij onze assertiviteitstraining.
Wees niet bang: assertief zijn kan prima zonder grof of sarcastisch te zijn – zoals je bij de ik-ik-jij-methode ook hebt kunnen zien. Het gaat hem er vooral om hoe je iets zegt: je woordgebruik, je lichaamshouding of de mate van oogcontact bijvoorbeeld. Hoe beter dat alles in lijn is met wat je zegt, hoe krachtiger je feedback zal overkomen.
Assertiviteitstraining: zelfverzekerd feedback geven kun je leren!
Dus: feedback geven en assertief zijn kun je leren. Zelfs al in één dag kun je er heel veel over opsteken. Meld je aan voor onze assertiviteitstraining – op locatie of online. Dan kun jij straks bij je leidinggevende, je luidruchtige collega en je slordige partner direct je grens aangeven voordat de ander daar al tien keer overheen is gegaan.
Meld je aan en sluit je net als vele anderen aan bij de nr. 1 assertiviteitstraining van Nederland.
Dit bericht op Instagram bekijken
Ben je een boekenwurm en leer je liever lezend? Lees dan ons boek
Koop ons boek ‘Elke Dag om 15.00 Uur Klaar’ en maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen. Leest niet alleen lekker weg, je leert ook hoe je sterker in je schoenen komt te staan waardoor je, bijvoorbeeld, storende collega’s die jou van je werk afhouden diplomatiek kunt aanpakken. Dát en nog veel, véél meer.
Wie zijn wij?
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van time management, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog