Respect voor jezelf hebben is een pre. Vrij essentieel zelfs – juist op de werkvloer. En nee, dat gaat niet over glimlachen naar de spiegel en andere zelfliefde-clichés. Het gaat simpelweg over hoe je over jezelf denkt. Je eigenwaarde dus. Gaan je gedachten over jezelf over rozen? Of is onzekerheid jouw middle name? Dit artikel helpt je je eigenwaarde vergroten. Gewoon op een praktische manier. Komt geen gemaakte lach of zelfhulpboek aan te pas.
Onzekerheid steekt bij veel mensen helaas vaker de kop op dan ze zouden willen. Het werk is zo’n setting waarin je je onzeker kunt voelen. Je hebt misschien net een nieuwe baan en bent bang dat je onderdoet voor je meer ervaren collega’s. Of je krijgt een – toegegeven: niet heel vriendelijk geformuleerde – feedbackmail van je collega met de nodige kritiek, die je opeens doet twijfelen aan jezelf. Doe je het wel goed? Is het werk niet te hoog gegrepen voor je? Kun je het wel?
Die gedachten vreten aan je. Want ze komen niet alleen bij die mail van je collega de boel verstoren, maar komen het liefst te pas en te onpas om de hoek kijken. Bij elk feedbackpunt is het er weer: de twijfel aan jezelf.
Nu is het natuurlijk best fijn als je collega’s hun feedback constructief verwoorden. Maar het meeste werk ligt toch echt bij jou. Jij kunt je eigenwaarde vergroten, waardoor je je niet zomaar door feedback uit het veld laat slaan. En waardoor zelfs die niet-constructieve collega je er niet meteen onder krijgt als ze weer eens kritisch uit de hoek komt.
Eigenwaarde en zelfrespect betekent dat hoe jij naar jezelf kijkt niet alleen afhankelijk is van de schouderklopjes (of het gebrek daaraan) van anderen, maar dat je ook op eigen benen je onzekerheid de baas kunt zijn.
Heb jij weinig gevoel van eigenwaarde? Of schittert het bij jou zelfs in afwezigheid en heb je een compleet gebrek aan eigenwaarde. Laat dat nu net zijn waar deze tips je bij helpen. Zo ga je van geen eigenwaarde naar een hogere dosis zelfrespect.
Tip 1: maak ze concreet, die irritante zelfkritische gedachten!
Onzekerheid en zelfkritiek zijn vaak terug te brengen naar een paar irritante gedachten die je liever kwijt dan rijk bent. Zo’n gedachte die om de haverklap de kop op steekt en die je het liefst een enkeltje naar de maan zou gunnen. Helaas, da’s geen (betaalbare) optie. Maar ze een heel eind weg sturen door je eigenwaarde te vergroten kan gelukkig wel.
Laten we beginnen bij het begin. Niet de leukste stap, wel een essentiële: in kaart brengen welke negatieve gedachten je precies over jezelf hebt. Als je weet welke kritische dingen je over jezelf denkt, dan kun je er ook werk van maken om die gedachten ergens in het afvoerputje te dumpen. Bewustzijn is de eerste stap naar genezing.
Oh nee, wacht, zelfhulpboek-clichés doen we in dit artikel niet aan.
Maar over tot de kern van de tip. Onderzoek welke gedachten je hebt en waar ze vandaan komen. Probeer een eventuele waslijst aan negatieve gedachten te voorkomen door ze eventueel samen te voegen. Dus gedachten als “Ik mag mijn mening niet geven in een vergadering” en “Niemand vindt mijn presentatie interessant” kun je misschien samenvatten onder de noemer “Ik doe er niet toe”.
Om je een eindje op weg te helpen, een paar voorbeelden van zelfkritische gedachten:
- “Dat is te hoog gegrepen voor mij.”
- “Ik ben niet goed genoeg.”
- “Ik kan dat niet.”
- “Anderen zijn beter dan ik.”
- “Ik mag geen fouten maken.”
- “Ik mag mensen niet teleurstellen.”
Tip 2: geef een flinke draai aan die negatieve gedachten
Geen draai om hun oren, wel een 180 graden-draai. Van negatief naar positief.
Wat beter helpt dan jezelf keer op keer dit soort negatieve dingen toespreken? Positieve gedachten over jezelf aannemen (en het liefst daar nog in gaan geloven ook). Affirmeren is daar een slimme (en bewezen effectieve) tactiek voor. Het betekent dat je voor de kritische stemmetjes die steeds de kop opsteken iets positievers in de plaats zet.
Aan elk van de kritische gedachten hierboven kun je namelijk een positieve wending geven.
Bijvoorbeeld:
- “Ik kan meer dan ik denk.”
- “Ik ben goed genoeg.”
- “Ik ben ervaren genoeg om dit te kunnen.”
- “Ik doe ertoe en ben goed in mijn vak.”
- “Ik mag fouten maken.”
- “Ik ben het waard om mijn grenzen aan te geven.”
Het idee is dat je jezelf zulke zinnen dagelijks meerdere keren influistert. En nee, daar is niets zweverigs aan. Het is juist een superpraktische methode om “om te denken” waarvan ook psychologen met statistisch onderzoek het effect hebben bewezen.
Een mooie manier om de grijze materie in je hoofd te herprogrammeren en die positieve gedachten er wel in te krijgen. Hoe vaker je het doet, hoe beter de positievere gedachten beklijven. En hoe meer je er zelf ook op vertrouwt dat je het wél waard bent om bijvoorbeeld je grenzen aan te geven.
Tip 3: zeg je comfortzone gedag
Het voelt waarschijnlijk heel veilig binnen je comfortzone. Je doet dingen waarvan je weet dat je er goed in bent en je loopt weinig risico dat je fouten maakt. Dan hoef je ook niet bang te zijn voor kritische feedbackmails of voor een sneer vanuit jezelf als het niet helemaal loopt hoe je zou willen. Want de kans dat het misgaat, is simpelweg vrij klein omdat je dit goed kunt.
De keerzijde is alleen dat er binnen je comfortzone weinig nieuws te leren valt. De uitdagingen liggen er niet voor het oprapen als je iets voor de twintigste keer doet.
Da’s jammer. Want laat een succesvolle uitdaging op z’n tijd nou precies zijn wat kan helpen om je zelfvertrouwen op te krikken. Juist doordat je ervaart dat je het er beter van afbrengt dan je gedachten je wijsmaken. Een goede manier om je gevoel van eigenwaarde omhoog te krijgen.
Dus een tip voor je eigenwaarde verhogen: ga soms een uitdaging aan. Dat hoeft niet meteen iets groots te zijn. Pak een keer een andere taak op het werk op, ga een spannend gesprek aan of start in je vrije tijd met iets nieuws leren. Je spreekt vast nog niet alle talen van de wereld vloeiend. En anders is er ongetwijfeld nog iets anders waarvan je altijd al dacht “Dat zou ik wel willen kunnen”.
Nieuwe dingen leren is where the magic happens. Dommer word je er sowieso niet van. Daarnaast heeft elke succeservaring wanneer je merkt dat zo’n uitdaging je best aardig (of gewoon heel goed) afgaat, een positieve impact op je eigenwaarde.
En mocht je toch ergens onderweg struikelen, dan ben je in ieder geval een goede les rijker. Trainer Arjan van Dam, auteur van het boek ‘De kunst van het falen’, is er vrij stellig in: mislukkingen zijn nodig om verder te komen. Juist goed dus om soms onderuit te gaan. Zelfs als het hard is.
Tip 4: ontdek je krachten
Als je een lage eigenwaarde hebt, kun je waarschijnlijk moeiteloos een aardig lijstje maken van punten waar je niet tevreden over bent aan jezelf. Even voor de goede orde: dat is juist niet de opdracht die we je willen geven.
Laten we het omdraaien. Kun je ook bedenken wat jouw krachten zijn? Bedenk wat jouw belangrijkste drie kwaliteiten zijn en waar je goed in bent. Geef jezelf ook een score voor elk van die kwaliteiten. Op een schaal van 1 tot 10, hoe goed ben je hierin?
Daarna ga je met anderen in gesprek. Want je krachten ontdekken, hoef je niet op eigen houtje te doen. Je kunt een goede vriend, je ouders, je partner of een collega om advies vragen.
Stel eens de volgende vragen aan drie mensen die dicht bij je staan:
- Wat zijn mijn belangrijkste kwaliteiten?
- Op welke prestaties mag ik het meest trots zijn?
- Wat is het dat jij het meest leuk vindt aan mij?
Laat de antwoorden van anderen goed tot je doordringen, vooral die over je belangrijkste kwaliteiten. Soms kunnen de mensen die je het best kennen tot heel andere kwaliteiten komen dan je in eerste instantie bij jezelf kunt zien.
Ga vervolgens na of je die kwaliteiten op dit moment voldoende benut of dat je er te weinig mee doet. Vaak komt het erop neer dat hoe meer je je kwaliteiten gebruikt op het werk en in het dagelijks leven, hoe hoger je eigenwaarde.
Tip 5: laat je eigenwaarde niet van anderen afhangen
Sommige mensen hebben last van ‘voorwaardelijke eigenwaarde’, zoals psycholoog Fred Sterk dat in dit artikel noemt. Het houdt in dat je jouw mate van zelfrespect en eigenwaarde ervan laat afhangen of je aan bepaalde voorwaarden voldoet. Of je bijvoorbeeld je taak goed afrondt, complimenten krijgt van anderen en 100% foutloos werk aflevert. Zolang je aan die voorwaarden voldoet, is er voor je kritische gedachten geen vuiltje aan de lucht. Maar zodra er iets gebeurt waardoor je die voorwaarden niet haalt (bijvoorbeeld als je baas kritiek heeft), dan stort je eigenwaarde als een kaartenhuis in elkaar.
Een valkuil van je eigenwaarde alleen op waardering van anderen baseren, is dat het veel met je doet als je een keer kritiek krijgt. Eén kritische opmerking over een project dat je hebt afgerond, kan er dan al flink inhakken en je gevoel van eigenwaarde direct een stoot omlaag geven. Dat terwijl die ene gemiste deadline of een slordigheidsfout in je projectvoorstel je nog niet meteen een onbekwame medewerker maakt.
Belangrijk is dat je ook zelf overtuigd bent van je kwaliteiten en weet wat je waard bent. Dat helpt je ook om feedback van anderen niet te zien als een ontkrachting van jouw eigenwaarde, maar als een zakelijke tip om jou te helpen groeien. Als je op die manier naar feedback van anderen kunt kijken, kun je het in je voordeel gebruiken in plaats van dat het tegen je werkt.
Eigenwaarde vergroten? Verlies je grenzen niet uit het oog!
Een laatste tip om je eigenwaarde te vergroten, is om je grenzen goed af te bakenen. Als je vaak mensen over je grenzen laat gaan, geef je daarmee keer op keer een signaal naar jezelf toe af dat je het niet waard bent om voor je grenzen te staan. Dat is natuurlijk niet al te best voor je mate van eigenwaarde.
Dus balanceert iemand op het randje van je grens? Trek dan heel snel die stevige lijn, zodat diegene er niet ook maar een stap overheen gaat. Hoe vaker je dat doet, hoe meer je er zelf ook van overtuigd raakt dat jouw grenzen ertoe doen en uitgesproken mogen worden.
Een goede assertiviteitscursus kan je helpen om voortaan zelfverzekerder in je schoenen te staan, grenzen op tijd te signaleren, voor jezelf op te komen en daardoor meer zelfvertrouwen en eigenwaarde op te bouwen.
De nr. 1 assertiviteitscursus
Denk jij nou “Doe mij zo’n cursus!”. Dan is het goede nieuws dat je daarvoor op precies de goede site bent beland. Bekijk gerust onze nr. 1 assertiviteitscursus. Al veel Nederlanders gingen je voor en volgden deze cursus online of offline. Jij bent misschien de volgende die dankzij deze cursus steviger in zijn schoenen staat, eerder grenzen trekt en op je strepen gaat staan als dat nodig is. En dat op een nette manier die bij je past.
Da’s goed voor je eigenwaarde, handig tegen onzekerheid en sowieso nuttig als je voortaan voor je mening wilt uitkomen op een nette manier. Laat dat laatste nou net in heel veel situaties hartstikke nuttig zijn.
Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!
Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van assertiviteit, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw communicatie skills een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.
Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder.
Wie zijn wij? | Cursus Assertiviteit
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog