Klagen: het lijkt Nederlands volksgewoonte nummer één. Hoe ‘lekker’ het ook is, klagen is een slechte gewoonte en maakt je doodongelukkig. Sterker nog, volgens onderzoek is het zelfs dodelijk. Hoog tijd dus om te stoppen met klagen en je levensduur te verlengen.
Dood gaan door klagen? Daar geloof je natuurlijk niks van. Toch liegen de wetenschappelijke studies er niet om, volgens de resultaten maakt klagen ons letterlijk doodongelukkig. Zo ongelukkig zelfs dat onze hersenen én ons lichaam er flink onder te lijden hebben.
Van klagen komt klagen
Volgens onderzoek van Duke University in North Carolina naar hersenactiviteit kunnen (negatieve) gedachten namelijk je brein veranderen. Wanneer we een gedachte ontwikkelen, schiet een chemische synapse een neurotransmitter naar een nieuwe synapse (zie afbeelding). Door deze beweging vaker uit te voeren (herhalen), wordt de de verbinding tussen die twee hersencellen steviger, met als doel die beweging voor je brein gemakkelijker te maken.
Klaag je dus vaak, dan zul je in de toekomst automatisch nog meer gaan klagen, want het wordt een geoefende beweging voor je brein.
Klagen voelt vertrouwd en belangrijk
Maar waarom klagen we dan in de eerste plaats zo graag? Ook daar geeft het onderzoek antwoord op.
‘De signalen voor verwijten worden gestuurd vanuit het ‘emotionele deel’ van ons brein, terwijl lof vanuit een meer logische plek in ons brein komt. Het eindresultaat? Mensen zijn sneller geneigd om goede acties aan te nemen als simpel toeval, terwijl slechte acties als opzettelijk beschouwd worden,’ aldus Hilary Brueck van Fortune.
In het onderzoek werd de hersenactiviteit van mensen gemeten terwijl zij verschillende scenario’s met zowel positieve als negatieve uitkomsten lazen.
Dat zegt op zich nog niks natuurlijk, maar uit het vervolgonderzoek hierop blijkt dat het menselijk brein erop is ingesteld om meer verwijten te maken dan lof te zingen. Onze hersenen zijn van nature ingesteld op klagen, omdat het ons beschermt.
Door te klagen herhalen we informatie en door deze te herhalen onthouden we die beter. Vroeger was dat noodzakelijk, maar hebben we dat nog wel nodig? Niet echt. Sterker nog, het wordt als een negatieve én onaantrekkelijke eigenschap gezien in onze maatschappij.
Of, zoals de uitvinder van tijd Stephen Hawking het omschrijft:
‘Jouw tijd is het belangrijkste cadeau dat je iemand anders kunt geven. Als je altijd boos bent of klaagt, dan maken mensen geen tijd meer voor je vrij.’
Klagen leidt tot volksziekte nummer één: stress
Oké, klagen zorgt alleen maar voor meer klagen en je maakt er geen vrienden mee. Maar hoe zit dat dan met dat doodgaan door klagen?
Laten we even teruggaan naar onze hersenen. Wanneer we negatieve gedachten hebben, gedachten van spijt of wanneer we klagen, zorgen we ervoor dat onze hersenen deze negatieve signalen blijven sturen. Wanneer je hersenen negatieve signalen blijven sturen, zorgen die voor stress en stress zorgt ervoor dat je immuunsysteem geactiveerd wordt: je bloeddruk stijgt, je kans op hart en vaatziekten stijgt, net als je kans op obesitas. Oftewel: stress zorgt voor de nodige problemen in je lichaam en kan op termijn zelfs dodelijk zijn.
Niet iets om gelukkig van te worden toch? Tijd dus om te stoppen met klagen en om onze hersenen een upgrade te geven naar de 21e eeuw.
1. Wees bewust van je geklaag
Naar jezelf kijken, is nooit leuk, want de kans is groot dat je dingen tegenkomt, waar je niet blij mee bent. In dit geval is dat goed. Door je bewust te worden van je geklaag (en de onzinnigheid daarvan), leer je het sneller af, want van negatief denken is nog nooit iemand beter geworden.
Wil je echt van je eigen geklaag afkomen? Sluit dan een deal met je partner, collega of een vriend of vriendin dat zij je op je geklaag mogen aanspreken omdat je ermee wilt stoppen. Door sociale controle in te zetten, wordt je pas echt geconfronteerd met je eigen klagen. Het valt anderen immers veel sneller op dan dat het jezelf opvalt.
Bonustip: wil je het proces om je gewoonte te doorbreken leuk maken, zet er dan een straf of beloning tegenover. Bij iedere keer klagen gooi je een euro in de pot. Wedden dat je aan het einde van de week veel minder klaagt? Anders heb je door je ‘stoppen met klagen project’ in elk geval genoeg gespaard om lekker samen uit eten te gaan.
2. Wees proactief
Klagen is een reactie: gezeur om iets dat al gebeurd is. Wil je geen reden tot klagen hebben, zorg dan dat je vooraf aan het werk gaat. Voorkomen is immers beter dan genezen.
Denk daarbij niet te moeilijk. Wil je niet hoeven klagen dat je partner een aantal boodschappen is vergeten mee te nemen? Zorg dan dat je een lijstje hebt voorbereid voor vertrek naar de winkel.
Klaag je vaak over die collega die zijn werk niet doet, waardoor jij niet verder kan? Instrueer hem dan vooraf goed en laat hem vriendelijk – maar duidelijk – weten dat jij niet verder kunt als hij niet doorwerkt.
Door te weten waar je over klaagt, kun je óf je eigen gedrag veranderen óf anderen aanspreken, waardoor je in de toekomst minder reden tot klagen overhoudt.
3. Accepteer de realiteit
Hoe minder reden tot klagen, hoe beter natuurlijk, maar helemaal stoppen met klagen… dat klinkt nog als een utopie. De wereld is niet perfect en dat zal die ook nooit worden. Soms heb je dan ook (terecht) de neiging om te schreeuwen als je aan de realiteit denkt, zeker als je bijvoorbeeld te maken hebt met negatieve mensen.
Maar laten we eerlijk zijn: is je situatie echt zo erg? Of maak je er in je hoofd meer van dan het is. Juist omdat klagen aan het emotionele centrum van je brein raakt, lijken dingen vaak erger dan ze zijn.
Wat helpt om je geklaag te relativeren, is door het te rationaliseren. Stel jezelf deze vier vragen:
- Is het waar wat ik denk?
- Wat is er precies aan de hand? (Niet: wat voel ik)
- Welke rol heb ik daar in?
- Wat kan ik (of een ander doen) om dit op te lossen?
Vaak heb je die antwoorden zo gevonden en blijkt het probleem in werkelijkheid mee te vallen. Gevolg: je reden tot klagen neemt af.
Er kan ook sprake zijn van het tegenovergestelde: er is wel degelijk een groot probleem, maar jij hebt er in zijn geheel geen rol in of invloed op. Ook dan neemt het klagen af, aangezien dat niet bijdraagt aan nummer 4: de oplossing.
Wil je dus een leuker leven? Stop met klagen!
Er is niks tegenin te brengen, hoe lekker klagen soms ook voelt, het maakt ons niet gelukkiger en zorgt er zelfs voor dat we onze hersenen voorbereiden op nog meer klagen. Stop er dus mee en accepteer veel liever de werkelijkheid zoals die is.
En als dat lukt, komt stoppen met klagen een stuk dichterbij omdat je geen reden meer hebt om te klagen!
Meer leren?
Meer gesprekstechnieken en assertieve communicatie-tips leren om je leven gemakkelijker en je sociale relaties beter te maken? Dan heb ik nog één tip voor je: onze 1-daagse cursus Assertiviteit!
Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!
Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van assertiviteit, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw communicatie skills een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.
Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder.
Wie zijn wij? | Cursus Assertiviteit
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
