Regelmatig mensen over je grenzen heen laten gaan, nooit te beroerd zijn om voor anderen hard te rennen of ‘ja’ zeggen terwijl je eigenlijk een ‘hell no’ in je onderbuik voelt; dit kunnen tekenen zijn dat je please gedrag vertoont. Maar wat is pleasegedrag precies en waarom is het belangrijk dat je hiermee stopt? Ontdek alles over deze ongezonde neiging:
Wat is please gedrag?
Mensen die please gedrag vertonen vinden het lastig om hun grenzen te herkennen en deze aan te geven. Ze vinden het moeilijk of eng om ‘nee’ te zeggen, vaak vanuit de angst om een ander te kwetsen of hen teleur te stellen — ook al komen hierdoor hun eigen wensen in het geding.
Specifieker:
Please gedrag definitie
Wat is de ‘officiële’ please gedrag betekenis? Wij formuleren de definitie van pleasegedrag als volgt:
“Pleasegedrag is de poging om anderen te behagen met als doel om aardig gevonden te worden of te voorkomen dat een ander jou afwijst. De motieven hiervoor zijn doorgaans onoprecht en onecht.”
Hoe herken je een pleaser?
Hoe ziet please gedrag eruit? Dat kan per persoon en per situatie verschillen. Doorgaans vinden pleasers het lastig om ‘nee’ te zeggen op een verzoek van een ander. Of ze vinden het eng om aan te geven dat ze het ergens niet mee eens zijn. Ze slikken hun eigen mening in, praten anderen naar de mond of willen zo snel mogelijk bijspringen — ook wanneer dit betekent dat ze hiermee hun eigen tijd opofferen.
Waarom dat kwalijk is?
Gevolgen van please gedrag
- Please gedrag zorgt ervoor dat je niet aan je eigen werk en verantwoordelijkheden toekomt. Telkens andermans klussen en vragen voorrang geven, ook al hebben ze geen prioriteit, zorgt er namelijk voor dat je jouw eigen kostbare tijd verspilt.
- Het laat je met de verkeerde dingen bezig zijn. ‘Ja’ zeggen op zaken, puur uit beleefdheid of om aardig gevonden te worden, is niet altijd productief of effectief. Je wilt aandacht schenken aan jouw prioriteiten, die jou vooruit helpen of waar jij gelukkig van wordt.
- Pleasegedrag vermindert jouw zelfvertrouwen. Telkens bijspringen voor anderen en nooit aandacht schenken aan jouw eigen wensen, kan je onzeker maken. Je komt niet voor jezelf op en laat je behandelen als een ‘vliegende keep’. Sommige mensen kunnen ook misbruik maken van je welwillendheid.
- Je neemt het jezelf uiteindelijk kwalijk. “Waarom heb ik weer ‘ja’ gezegd?”, je kan jezelf wel voor je hoofd slaan. Please gedrag kan leiden tot wrok: je neemt het jezelf kwalijk dat je wéér te aardig of te collegiaal wilde zijn.
Een hoop narigheid dus.
Waarom please gedrag vertonen?
Als je weet dat bovenstaand gedrag alles behalve assertief is, waarom vertonen we het dan zo makkelijk? Met andere woorden: waar komt please gedrag vandaan? Daar is niet direct een concreet antwoord op te geven.
Pleasegedrag ontstaat vaak uit de behoefte om iets gedaan te krijgen; je wilt aandacht, waardering of bevestiging krijgen van een ander. Ook kun je het inzetten om negativiteit te voorkomen; bijvoorbeeld ruzies, afwijzing of confrontatie. Het vertonen van please gedrag kan een bewuste keuze zijn, maar ook een neiging zijn die je onbewust als kind hebt ontwikkeld.
Hoe stop je please gedrag? Grenzen, grenzen, grenzen!
Please gedrag levert je niets op en schaadt slechts de relatie die je met jezelf hebt. Tijd dus om eraan te ontsnappen. Daarvoor zul je een stukje soul searching moeten doen en moeten werken aan je assertiviteit. Deze 3 stappen gaan jou daarbij helpen:
Stap 1. Leer je grenzen kennen
Please gedrag afleren lukt wanneer je weet waar jouw grenzen liggen. Waar sta je voor open? Welk gedrag tolereer je wel of juist niet? Aan welke normen en waarden hecht jij veel waarde? Heb je persoonlijke overtuigingen waarvan je niet wilt afwijken?
Je hier bewust van zijn, geeft je een kader waarin je kunt besluiten of je iets uit eigen wil wilt doen of slechts omdat je een ander wilt pleasen. Belangrijk!
Om erachter te komen waar jouw eigen grenzen liggen, kun je jezelf deze drie vragen stellen:
-
Wat mag een ander absoluut niet?
Wat is voor jou een no go? Vind jij het echt niet kunnen dat je leidinggevende je in het weekend stoort? Erger jij je eraan wanneer een collega zonder vooraf te overleggen klussen in je agenda plant?
-
Wat heb jij recht op?
Je mag een collega er heus op aanspreken wanneer hij jou telkens stoort en jij hoeft je ook niet schuldig te voelen zodra je ‘nee’ zegt tegen je leidinggevende omdat hij of zij jouw grenzen niet respecteert.
-
Wat mag jij zonder schuldgevoel opeisen?
Ook mag je gerust van je afbijten om zo jezelf, jouw tijd of je energie te beschermen. Stoort dat gedrag van een collega je? Geef het aan. Een opmerking die niet door de beugel kan? Zeg er iets van. Weer, zonder dat schuldgevoel.
Please gedrag veranderen begint bij jezelf afvragen waar je precies voor staat. Waar voel jij je comfortabel bij? Wat vind je absoluut niet kunnen en waar heb je geen problemen mee? Pas wanneer jij namelijk weet waar jouw grenzen liggen, creëer je een kader voor jezelf waarin je assertieve besluiten kunt maken.
Stap 2. Herken please-triggers
Je hebt nu grofweg een idee van wat je wel en niet accepteert. Hierdoor voel je beter dat onderbuik gevoel aan; dat gevoel waarbij je niet zeker weet of je de keuze maakt omdat jij er vierkant achter staat (of omdat jij de keuze maakt omdat je een ander niet wilt kwetsen).
Wanneer je nu merkt dat een ander over je grenzen heen dreigt te gaan – dat kader dat je hierboven hebt opgesteld – kun je een stapje terug doen:
Vraag jezelf af: ben ik geneigd dit te doen / hier ‘ja’ op te zeggen omdat ik dit zelf wil? Of sta ik een ander toe over mijn grenzen heen te gaan?
- Zo wil jouw collega een rotklusje aan je delegeren. Vervelend, maar je hebt ruimte over en vindt het eerlijk gezegd geen probleem om hieraan te werken en ervaring op te doen. Je zegt ‘ja’ omdat jij het wil, niet om iemand te pleasen.
- Richting jouw leidinggevende merk je echter wat anders: je vindt het vervelend dat zij je vraagt om in het weekend een klus op te pakken. Je staat er niet achter en voelt je eerlijk gezegd in een hoek gedreven. Je zegt ‘ja’ omdat je haar wilt pleasen, niet omdat jij het wil.
Een belangrijk verschil.
Trek daarom die denkbeeldige streep en schenk aandacht aan je onderbuikgevoel. Je hebt jouw grenzen voor een reden gesteld, laat ze niet zomaar door een ander – of jezelf! – overschrijven.
Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!
Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van assertiviteit, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw communicatie skills een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.
Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder.
Stap 3. stop pleasegedrag
En wat als je een ander dan toch over je grenzen heen laat gaan? Niet met opzet natuurlijk, maar omdat het toch wel intimiderend is om tegen je leidinggevende ‘nee’ te zeggen… — hoe voorkom je dat je dan toch een ‘ja hoor!’ eruit floept? Met andere woorden: hoe stop je please gedrag?
Met 3 ‘hoe-kom-je-van-please-gedrag-af’-tips:
-
Wees kritisch: wil ik dit?
Is de vraag of het verzoek van de ander iets dat jij werkelijk wilt? Sta je erachter? Vind je het prima om hier jouw kostbare tijd en energie aan te besteden? Past het überhaupt binnen je planning? En zo ja: behoort het wel tot jouw prioriteiten? (…. of wil je alleen ‘ja’ zeggen omdat jij je anders ‘rot voelt’/’het zielig vindt’/’niet kan maken om ‘nee’ te zeggen’?)
Onthoud dat wanneer je het niet wilt, kunt, moet of hoeft het geoorloofd is om iets of iemand af te wijzen. Zonder schuldgevoel!
-
Nee? Wijs het af
Maar dan dat ‘nee’ zeggen: hoe doe je dat? Heel simpel eigenlijk: houd het zo kort en krachtig mogelijk, hang geen lange verhalen op en laat ook smoesjes achterwege:
Zeg gewoon ‘nee’.
Dus op de vraag of je ‘… dit weekend naar dat verslag kunt kijken’? ‘Nee’. En of je ‘… die sales pitch van me kunt overnemen?’ ‘Nee.’
Meer woorden heb je er niet voor nodig. En dat lijkt misschien eng, maar onthoudt dat jouw boodschap hiermee krachtiger overkomt dan wanneer je een lang verhaal ophangt.
Jij bent niemand verantwoording schuldig indien hij of zij over jouw grenzen heen dreigt te gaan. Dat is niet bot, dat is niet asociaal. Dat is jezelf en jouw grenzen bewaken
… en dat kan dus met één woord.
-
Volhouder? Houd vol
Maar wat dan als die collega of je leidinggevende niet zomaar opgeeft? — ‘… ach, dat heb je toch zo gedaan?’ Hoe voorkom je dan dat je toch toegeeft aan please gedrag?
Houd voet bij stuk!
Niet iedereen neemt jouw ‘nee’ direct aan. Sommigen zullen toch – bewust of onbewust – proberen om je zover te krijgen. Het is dan belangrijk om bij jouw ‘nee’ te blijven, hoe ongemakkelijk dat misschien ook voelt.
Wil je iets niet? Het is belangrijk dat jij je niet alsnog laat overhalen. Hoe graag je ook wil toegeven aan je please gedrag.
Zeg dan nogmaals ‘nee’, net zolang tot de boodschap overkomt.
‘Nee’.
‘… ook niet voor deze ene keer?’
‘Nee’.
(Extreem) please gedrag stoppen?
Natuurlijk sta je graag voor anderen klaar en soms is het ook echt niet erg om de wensen van een ander voorrang te geven op die van jou. Wanneer je echter merkt dat jij jezelf voorbij holt en dingen doet waar je het zelf niet mee eens bent, zul je aan de bel moeten trekken. Zeker wanneer je merkt dat je jouw eigen tijd, energie, normen en waarden op het spel zet om anderen te pleasen.
Wat je dus doet, wil je please gedrag afleren:
- Leer je grenzen kennen — waar sta jij voor?
- Herken please-triggers — zeg je ‘ja’ omdat jij dit wilt of omdat je een ander wilt pleasen?
- Stop please gedrag — vraag jezelf af of je dit wilt. Indien dat niet het geval is, zeg je ‘nee’ en houd je voet bij stuk.
Klinkt simpel, is het ook.
Vind je dit nou toch lastig?
Makkelijker gezegd dan gedaan, denk je misschien. Zeker wanneer je niet zo sterk in je schoenen staat en ‘nee’ zeggen ronduit vreselijk vindt. Wat dan?! In dat geval kan een cursus Assertiviteit wonderen voor je doen.
Samen met een expert op het gebied van assertiviteit, gesprekstechnieken en zelfvertrouwen ga je aan de slag. Je oefent realistische praktijkscenario’s en ontvangt de handvaten die jij nodig hebt om in zowel je dagelijks als zakelijk leven krachtiger over te komen.
Lijkt je dat iets? Kijk dan eens naar onze 1-daagse training Assertiviteit en geef jezelf de boost die je verdient!
Wie zijn wij? | Cursus Assertiviteit
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
