“Kun je deze tekst nog even voor mij nalopen?”, vraagt je collega op vrijdagmiddag om half vijf. Je knikt, schuift je eigen to-do lijst aan de kant en buigt je over het werk van je collega. Terwijl je in de taak duikt, hoor je jezelf denken: waarom heb ik weer ‘ja’ gezegd? Je bent gewoon te aardig. En terwijl dat klinkt als iets positiefs, doet jouw aardigheid meer kwaad dan goed. Dit is waarom je moet stoppen met té aardig zijn (en hoe je dat doet). 

Wat komt aan bod:

    1. Wat is te aardig zijn?
    2. Wat gebeurt er als je te aardig bent?
    3. 5 situaties waarin je niet té aardig moet zijn + hoe het dan wél moet
    4. Wanneer mag je wél te aardig zijn?
    5. Zo stop je met té aardig zijn (4 tips)
    6. Nóg een goed idee: volg ons op social media!  
    7. Conclusie
    8. Veelgestelde vragen over te aardig zijn

Wat is te aardig zijn?

“En, wat vind je ervan?”, vraagt de kapper nadat je een uur in de stoel hebt gezeten. Je kan wel door de grond zakken – het is afschuwelijk. “Ja… heel mooi”, stamel je. Je wil immers niet onaardig overkomen. 

Herkenbaar? 

In zo’n geval vind je het waarschijnlijk geen probleem om je mening voor je te houden. Wanneer je eerlijk bent, kun je daarmee een ander kwetsen, toch? Helaas bestaat er ook zoiets als té aardig zijn. Maar wat betekent het om aardig te zijn?

Jij die alweer een koffie to go in de lunchpauze betaalt of niet durft toe te geven dat je nieuwe kapsel er verschrikkelijk uitziet: het komt allemaal op hetzelfde neer. Je wringt jezelf in allerlei bochten om te voorkomen dat anderen je niet aardig zullen vinden. Je doet er alles aan om confrontaties te vermijden. Dat gesprek met die ene dominante collega ga je liever uit de weg. En wanneer anderen om jouw mening vragen, zeg je liever hetzelfde als de rest. Je wil simpelweg niemand kwetsen. 

Vrienden en collega’s vinden je dan misschien heel aardig, maar dat heeft ook een keerzijde. Mensen maken namelijk ontzettend graag gebruik van jouw welwillendheid. Ze hoeven je maar iets te vragen en je doet het. 

Is te aardig zijn hetzelfde als een gebrek aan assertiviteit? Niet helemaal, maar het ligt wel dicht bij elkaar. Te aardig zijn betekent namelijk dat je het belang van de ander boven dat van jezelf stelt. Je wil leuk gevonden worden en niemand teleurstellen. Een gebrek aan assertiviteit betekent dat je je eigen grenzen, wensen of mening niet duidelijk durft uit te spreken. 

Wat gebeurt er als je te aardig bent?

‘Nee’ denken, maar ‘ja’ zeggen, het brengt je niet veel goeds. Maar wat zijn de nadelen van altijd te aardig zijn? En waarom vinden sommige mensen het moeilijk om nee te zeggen?

Het zorgt ervoor dat je jezelf in een ondergeschikte rol plaatst. Ook kom je niet toe aan je eigen taken, planning of to-dolijst én je eigen mening wordt weggestopt. 

Dit wordt ook duidelijk aan de volgende woorden: een synoniem van te vriendelijk of te aardig zijn, is pleaserig, overbeminnend, overbehorend en te makkelijk zijn. 

Misschien vraag je je af: hoe weet ik of ik te aardig ben voor anderen? En hoe herken ik wanneer iemand misbruik maakt van mijn vriendelijkheid? Te lief zijn kan een valkuil zijn en dat merk je op aan bepaalde signalen.

Te lief op de werkvloer: deze signalen tonen anderen dat ze van je kunnen profiteren

  • Je zegt vaak ‘ja’ terwijl je ‘nee’ bedoelt en schuift hierdoor je eigen werk opzij.
  • Je voelt je opgebrand, gestrest of gefrustreerd door alles wat je doet voor anderen.
  • Collega’s kloppen regelmatig bij jou aan voor last-minute verzoekjes, omdat ze weten dat je vaak ‘ja’ zegt. 
  • Je durft je mening niet te geven of confrontaties te vermijden uit angst iemand te kwetsen.
  • Je inzet wordt vaak als vanzelfsprekend gezien: je krijgt weinig waardering.
  • Mensen maken opmerkingen of grapjes over hoe lief je bent, alsof het een zwakte is.

Té aardig zijn, werkt in een professionele setting niet in je voordeel, bevestigt ook de wetenschap. In de openbare en professionele sfeer wordt aardigheid namelijk al gauw gezien als een zwakte, waar gemakkelijk misbruik van gemaakt wordt.

Harvard-professor Amy Cuddy legt bijvoorbeeld uit hoe dat werkt:

“In professionele context worden aardigheid en competentie als omgekeerd evenredig gezien. Dat betekent dat mensen denken dat, hoe competenter je bent, hoe minder aardig je wel zult zijn. En vice versa: iemand die heel aardig overkomt, zal wel niet erg slim zijn.”

Mensen denken het volgende: “Als ze echt competent zou zijn, zou ze niet zo aardig hoeven zijn en een hoog competent persoon zal wel onaardig zijn en zelfs over de rug van anderen zijn gegaan om te komen waar hij of zij is.”

Een bizarre, maar niet geheel onlogische verklaring van het probleem van te aardig zijn.

Ander onderzoek (typisch genaamd: “Do Nice Guys – and Gals – Really Finish Last?”) van 3 samenwerkende universiteiten bewijst zelfs dat salarissen van werknemers onbewust op basis van deze structuur worden bepaald.

Te aardige mensen krijgen lagere salarissen, zo blijkt. Aardige vrouwen krijgen gemiddeld 5% minder betaald dan hun brutalere vrouwelijke collega’s. Bij mannen is het verschil nog groter: aardig manvolk krijgt maar liefst 18% minder salaris. Dat betekende in het geval van deze studie bijna 10.000 dollar per jaar minder. En dat allemaal omdat iemand te aardig is. 

In de Tijdwinst Podcast bespreekt high performance blogger voor Tijdwinst.com, Inge Martina Nysten, met time management expert Björn Deusings het boek Nice Girls Don’t Get The Corner Office van Lois P. Frankel: een boek dat precies vertelt hoe aardig zijn niet altijd in je voordeel werkt op de werkvloer.

5 situaties waarin je niet té aardig moet zijn (en hoe het dan wél moet)

Mocht ik je nog niet overtuigd hebben dat té aardig zijn meer kwaad dan goed doet, dan wordt het hoognodig om een aantal situaties uit te lichten. 

Ben je een pleaser op de werkvloer, dan vraag je je misschien af: kan te aardig zijn mijn carrière of relaties schaden? Ja, dat kan. In deze situaties is aardig zijn namelijk niet de oplossing. 

1. Wanneer aardig zijn je ervan weerhoudt om eerlijk te zijn

Men zegt niet voor niets: eerlijkheid duurt het langst. Heb je samen met een collega keihard aan een project gewerkt, maar strijkt hij of zij plotseling met alle eer? Dan heb je er niets aan als je aardig blijft. Zeker niet wanneer jullie baas een compliment geeft over het onderdeel dat jij hebt opgesteld. 

Voorbeeld:
“Fijn om te horen dat het project goed in de smaak valt. Ik wil wel even rechtzetten dat ik mij met dat onderdeel heb beziggehouden. Anne heeft zich destijds bekommerd om het opvragen van de jaarcijfers.”

Misschien voelt het pijnlijk voor Anne om dit te benoemen, maar het is de waarheid. Ook al vind je je zelf misschien niet de aardigste persoon in de ruimte, onthoudt dan het volgende: aardig zijn voor jezelf telt ook. 

2. Wanneer aardig zijn ervoor zorgt dat je je eigen mening niet geeft

Misschien heb je collega’s of vrienden met een zeer uitgesproken mening… over alles. Het kan dan best eng zijn om je eigen mening te geven. Want eh, als je je bij hun mening aansluit, voorkomt dat een hoop discussies of scheve gezichten. Je wil aardig gevonden worden, dus praat je mee met de rest. 

Zonde, want als alle neuzen altijd dezelfde kant op zouden wijzen, vindt er nooit een interessante discussie plaats. En denk hier eens over na: wil je aardig gevonden worden om iets waar je eigenlijk niet achterstaat?

Je vrienden of collega’s maken opmerkingen als:
“Gebruik jij nog steeds dat merk telefoon? Deze is zoveel beter.”
“Ik zou nóóit op die partij stemmen.”
“Ja, oké, maar hiphop is geen échte muziek.”
Jij geeft niet toe, maar zegt het volgende:
“Dat mag je zeker vinden, we kunnen natuurlijk niet allemaal hetzelfde leuk vinden. Ik vind hiphop gewoon heerlijk om te luisteren tijdens het sporten. Het geeft me meer energie dan koffie.”

 

Dit bericht op Instagram bekijken

 

Een bericht gedeeld door Tijdwinst.com (@tijdwinst)

3. Wanneer aardig zijn je tegenhoudt bepaalde keuzes te maken

“Wat wil je vanavond eten?”, vraagt je partner. “Kies maar wat jij het beste vindt”, is een antwoord dat je geeft. Je hakt geen knopen door, maar laat de beslissing over aan een ander. Zo weet je zeker dat je niemand tegen de haren instrijkt. 

Geloof mij: consequent beslissingen vermijden is niet bepaald hulpvaardig. En laten we eerlijk zijn, het leven is te kort om nooit je voorkeuren door te geven, toch? 

Voorbeeld van je eigen mening geven:
“Ik ben van mening dat we de deadline beter op a.s. vrijdag kunnen zetten. Mocht jij daar anders over denken, kunnen we het alsnog aanpassen.”

4. Wanneer aardig zijn ervoor zorgt dat je te veel op je neemt

Je bedoelt het goed wanneer je dat project op je neemt, terwijl jouw taken eigenlijk ook prioriteit hebben. Maar eh… is het overwerken en een toenemende vermoeidheid het waard?

Je collega’s hebben er mee aan als jij voor jezelf opkomt en ‘nee’ zegt, dan wanneer je een burn-out creëert door constant over je grenzen te gaan. Wees dus gewoon eerlijk. Stop met aardig zijn tegen anderen, maar wees aardig tegen jezelf. 

Voorbeeld:
“Het gaat me niet lukken het bedrijfsuitje te organiseren. Ik heb een aantal dossiers die vandaag echt de deur uit moeten. Ik kan je wel helpen bij het zoeken van een geschikt persoon die deze taak op zich kan nemen.”

5. Wanneer aardig zijn je ongemakkelijke situaties oplevert

Aardig zijn, betekent niet dat jij iedereen een luisterend oor hoeft te bieden. Toch blijf je soms beleefd luisteren naar die collega die nét iets té persoonlijke verhalen deelt, ook al wil je het gesprek inkorten. Ongemakkelijk? Heel erg. Tijd dus om vriendelijk, maar duidelijk, je grenzen aan te geven.

Voorbeeld:
“Nou, dat is vervelend zeg. Ik denk echter dat dit niet de plek, noch de tijd is om het hierover te hebben… laten we over iets anders praten.”

te aardig zijn op de werkvloer

Wanneer mag je wél te aardig zijn?

Ik weet het, het klinkt nu bijna alsof je nooit aardig mag zijn. Dat is echter onjuist. 

In professionele (op de werkvloer) en openbare context (bij de kapper) moet je oppassen met té aardig zijn, om jezelf niet te benadelen en geen misbruik van je te laten maken. Maar er is ook goed nieuws als het om aardig zijn gaat. Later we namelijk niet vergeten dat deze wereld juist wel wat aardigheid kan gebruiken en dat aardig zijn op zich verre van verkeerd is.

Iets waar professor en psycholoog Preston Ni het roerend mee eens is: 

“Voor de duidelijkheid, er is dus helemaal niets mis met aardig zijn. De wereld is een betere plek als er meer barmhartige en vrijgevige mensen op rondlopen. Tegelijkertijd is het belangrijk om aardig te blijven op een manier die gezond is voor iedereen (inclusief jezelf), zodat jij niet telkens aan het kortste eind trekt.”

Er zijn, volgens de wetenschap, situaties waarin ‘te aardig’ niet bestaat. Ik som ze voor je op:

  • Aardig zijn in een relatie. Volgens onderzoek is ‘aardig zijn’ de sleutel tot een lang en gelukkig huwelijk. Aardig zijn voor elkaar is volgens koppels die lang samen zijn het allerbeste. Natuurlijk kun je te lief zijn in een relatie, wanneer je je eigen mening achterwege laat en over je heen laat lopen. Maar de eerstvolgende keer dat een vriendin klaagt over een ‘man die te lief is’, wijs haar dan op het feit dat lief zijn juist heel veel goeds brengt. 
  • Verschillende onderzoeken (verzameld in de literatuur “The Psychology of Nice People”) tonen aan dat ‘aardige mensen’ hogere kwaliteit vriendschappen hebben, betere ouders zijn, beter presteren en over het algemeen gezonder zijn.

Hoe boks-grootmeester Muhammed Ali die theorie bijvoorbeeld in de praktijk brengt:

“Thuis ben ik een aardige gast: maar dat hoeft de wereld niet te weten. Bescheiden mensen, heb ik ontdekt, komen niet erg ver.”

Misschien vraag je je dan nog af: wat is het verschil tussen lief en aardig? Dat zit ‘m in diepgang en intentie. Je bent lief, maar doet aardig. Lief zijn gaat over oprechte betrokkenheid en zorgzaamheid, terwijl aardig draait om beleefdheid, vriendelijkheid en een goede indruk maken. 

Zo stop je met té aardig zijn (4 tips)

Stoppen met aardig zijn is dus niet alleen belangrijk om jouw leven gelukkiger te maken en je eigen gevoelens en behoeften te laten klinken. Het is ook heel belangrijk voor je collega’s om te weten waar je mee zit en wat je wel en niet aankunt.

Dus, hoe leer ik beter mijn grenzen aangeven? Door onderstaande tips toe te passen. 

Tip 1: Communiceer volgens het ik-model

Om te voorkomen dat je té aardig bent, is het belangrijk om duidelijk te communiceren. Het is belangrijk dat je je eigen gevoelens en behoeften niet uit het oog verliest en duidelijk en helder bent in wat je wilt. Zo voorkom je teleurstelling en frustraties. Bovendien is het voor de ander glashelder wat hij of zij van je kan verwachten. 

Hoe je dit doet? Communiceren volgens het ik-model. Je deelt je boodschap in vier stappen:

  1. “Wanneer…”
  2. “…dan…”
  3. “Ik voel…”
  4. “Ik wil…”

Voorbeeld:
“Wanneer jij op het laatste moment bij me aanklopt met een verzoek, dan moet ik daarvoor ander werk laten liggen of kan ik er niet de tijd aan besteden die nodig is. Ik voel me daardoor gehaast en ook best gefrustreerd. Ik wil graag dat je zulke opdrachten van tevoren met me bespreekt, zodat ik er tijd voor kan maken.”

Tip 2: Zeg wat je ziet, voelt, nodig hebt en hoopt

Ik noemde het net al, maar duidelijk communiceren is dé truc om te voorkomen dat je te aardig bent. Het draait om het uitspreken van je behoeften, waarbij je je eigen gevoel en ervaring benoemt. Klinkt moeilijk, is het niet. 

De Amerikaanse psycholoog Marshall Rosenberg ontwikkelde de methode van geweldloze communicatie. Bij deze methode benoem je vier dingen in je feedback en focus je daarbij steeds op jouw gevoel en ervaring. Zonder verwijten. En zonder please gedrag. 

Hoe kan ik stoppen met pleasen zonder egoïstisch over te komen? Deze vier stappen helpen je:

  1. Benoem wat je hebt waargenomen. (“Gisteren kwam je op het laatste moment met een korte toelichting met een opdracht bij me.”)
  2. Benoem welk gevoel je daarvan kreeg. (“Ik merkte dat ik daar gespannen van werd, omdat ik al veel werk op mijn bordje had.”)
  3. Benoem wat je behoeften zijn bij dat gevoel. (“Ik zou het fijn vinden om meer tijd te hebben voor zo’n opdracht, zodat ik goed werk kan leveren.”)
  4. Geef aan welk concreet verzoek je hebt. (“Zou je volgende keer met zo’n grote opdracht twee dagen van tevoren of eerder bij me kunnen aankloppen?”)

En heb je toevallig wat krachtige songs nodig om jezelf moed in te spreken? Ik heb op de Spotify van Tijdwinst.com een superleuke playlist aangemaakt met echte krachtnummers om je zelfvertrouwen een boost te geven.

Tip 3: Vraag nadenktijd en check je agenda

Je agenda zit propvol, maar toch zeg je ‘ja’ wanneer een collega vraagt of je bij kan springen. Dit komt vaak doordat je overvallen wordt door de vraag. 

Wat helpt in zo’n geval, is het antwoord uit te stellen (dit mag je wel uitstellen!).

Geef aan dat je het straks gaat checken en er over een uur op terugkomt. Die tijd kun je gebruiken om nog eens in je agenda te kijken of het past en waarom wel/niet. 

Mocht je je storen aan deze over-de-schutting-gooiende collega, dan kun je die nadenktijd ook gebruiken om na te denken hoe je je dat op een constructieve manier aan je collega kunt laten weten. Je zult merken dat je vaak na een korte denkpauze (en agendacheck) veel rationeler kunt reageren dan wanneer je in the heat of the moment al snel in please gedrag vervalt.

Tip 4: Houd de lange aanloop voor je

Geloof mij: hoe meer woorden je ergens aan vuil maakt, hoe onduidelijker je boodschap vaak wordt. Mensen met de neiging om te pleasen willen nog weleens om de hete brij heen draaien. Ze sandwichen hun negatieve feedback tussen totaal irrelevante complimenten.

Voorbeeld van een langdradig verhaal:
“Wat was je scherp tijdens de vergadering vandaag! Nog even iets anders: ik wilde je iets zeggen en dat vind ik best moeilijk om aan te geven, maar ik wil het je toch laten weten. Ik vind het eigenlijk niet fijn dat je gisteren onaangekondigd met veel extra werk bij me aanklopte. Daardoor red ik het niet met de rest van mijn werk. Maar het is wel een leuke opdracht trouwens!”

Moeizaam, of niet? Hou het daarom kort, dan weet de ander ook waar hij of zij aan toe is. 

Goed voorbeeld:
“Ik wil je laten weten dat ik het niet fijn vindt dat je gisteren onaangekondigd met extra werk aanklopte. Ik krijg daardoor mijn eigen taken niet af. Kun je het me de volgende keer iets eerder vragen?”

Meer tips? Volg een cursus Assertiviteit

Blijf je het lastig vinden om voor jezelf op te komen? Ga je regelmatig over je grenzen heen? En zou je graag met meer zelfvertrouwen op de werkvloer verschijnen? Onze training Assertiviteit kan je hierbij helpen. 

Tijdens onze krachtige 1-daagse Assertiviteitstraining leer je jouw communicatieve vaardigheden te versterken en je zelfverzekerdheid op de werkvloer (en daarbuiten) te vergroten. Leer effectieve technieken om met zelfvertrouwen en overtuiging te spreken… en dat allemaal in één dag. 

Nóg een goed idee: volg ons op social media!  

Heb je zin om te groeien als persoon én werknemer, dan hebben we nóg een gratis tip voor je. Volg jij Björn en Tijdwinst.com al op Instagram? Op beide accounts krijg je dagelijks praktische tips om meer plezier de dag door te komen.

Dus ben niet te aardig!

‘Te aardig zijn’, het klinkt misschien als een compliment, maar te vaak ‘ja’ zeggen en je eigen grenzen negeren kan je flink in de problemen brengen. Op werk en in je privéleven betekent het dat je opgebrand raakt, je eigen mening wegstopt en anderen ongemerkt misbruik maken van je goedheid. Het goede nieuws? Je kunt hier wél iets aan doen. Door bewust je grenzen te herkennen, je gevoelens en behoeften duidelijk te communiceren en af en toe ‘nee’ te zeggen, bescherm je jezelf zonder dat je egoïstisch overkomt. Gebruik bijvoorbeeld het ik-model om helder en vriendelijk te zijn, stel een korte bedenktijd in bij verzoekjes en hou je boodschap kort en krachtig. Zo blijf je aardig waar het telt (voor jezelf én voor anderen) en stop je met het pleasen dat je uiteindelijk meer kwaad dan goed doet.

Veelgestelde vragen over te aardig zijn

  • Waarom voel ik me schuldig als ik voor mezelf kies?

    Schuldgevoel ontstaat vaak omdat je gewend bent om het plezier van anderen voorop te zetten. Je bent bang dat je iemand teleurstelt of dat mensen je minder aardig vinden. Maar jezelf op de eerste plek zetten betekent juist dat je grenzen respecteert. Het is gezond, nodig en uiteindelijk beter voor iedereen, want een uitgeputte jij kan niemand optimaal helpen.

  • Hoe kan ik aardig blijven zonder mezelf weg te cijferen?

    Aardig blijven betekent niet dat je jezelf altijd wegcijfert. Het draait om balans: wees vriendelijk, luister en help waar het kan, maar blijf duidelijk over je grenzen. Communiceer eerlijk en respectvol wat je wel en niet kunt doen, gebruik het ik-model of korte, duidelijke zinnen. Zo blijf je een prettige collega, vriend of partner, zonder jezelf op te offeren of constant pleasen.

Wie zijn wij? | Tijdwinst.com

Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat gespecialiseerd is in slimmer (samen) werken. Daarvoor bieden we je diverse (online) trainingen aan. Van time management tot snellezen. Nieuwsgierig? Bezoek onze website of blogs en schrijf je snel in voor een van onze trainingen. 

Populaire trainingen: