Ben je bekend met het Johari Window? Of in het Nederlands het Johari Venster? Nou, het is een techniek die je helpt te ontdekken hoe anderen jou zien versus hoe jij jezelf ziet. Dat kan tamelijk wat mooie inzichten opleveren. Zeker wanneer je misschien niet zo zelfverzekerd bent en vaak je eigen zwakke punten uitvergroot. In 3 stappen hoe je ‘m gebruikt.
What you see, is what you get
Zien hoe je overkomt op anderen of het beeld dat zij van jou hebben, is ontzettend interessant. Het kan je namelijk tonen waar je aan moet werken om je persoonlijke effectiviteit en persoonlijkheid te ontwikkelen. Ook geeft het je duidelijkheid in hoe reëel je eigen zelfbeeld is.
Indien jij er van overtuigd bent dat je altijd erg terughoudend optreedt, kan het bijvoorbeeld verrassend zijn dat een collega je bestempelt als besluitvaardig. Dat geeft stof tot nadenken, plus het wakkert een mooi feedbackgesprek aan.
Zet het Johari Window model daarom eens in, bijvoorbeeld tijdens de volgende teammeeting. Maak er een groepsactiviteit van en kijk of de persoon die jij op kantoor denkt te zijn overeenkomt met wat anderen van je vinden.
Wat is het Johari Window precies?
Zoals eerder gezegd helpt het Window je zelfkennis en -bewustzijn vergroten. Het maakt inzichtelijk hoe jouw collega’s bewust (maar ook onbewust) over jou denken. Dat niet alleen: ook hoe jij bewust en onbewust over jezelf denkt, komt aan het licht.
Dat is handig, want op die manier kom je erachter waar zich eventuele blinde vlekken bevinden. Zo kun je jouw eigen begrip vergroten over de persoon die je bent en die je naar buiten uitdraagt. Door dit bespreekbaar te maken en er vervolgens aan te werken verbeter je de onderlinge samenwerking en jouw effectiviteit binnen het team.
De manier om daarachter te komen is door het Johari Window te gebruiken. Het is een model dat ruim 50 jaar geleden is ontwikkeld door twee Amerikaanse onderzoekers, Joseph Luft en Harry Ingham. De naam Johari is waarschijnlijk een samenvoeging van hun voornamen.
De uitgangspunten van het Window zijn simpel: het model bestaat uit 4 delen. Hierdoor ziet het er uit als zo’n ouderwets raam — hence, the name.
De vier ruiten van het Johari Window
Goed, vier vlakken bestaande uit “de Arena”, “de Blinde Vlek”, “het Masker” en “het Onbewuste”. Klinkt allemaal tamelijk vaag. Wat houden ze precies in?
de Arena — open gebied
Het open gebied, of je Arena, bevat de kenmerken en de gedragingen die jijzelf en anderen van je kennen. Je gedrag wordt dus door beide partijen gezien en herkend.
Des te beter jij en je collega’s elkaar kennen, des te groter het open gebied is. Dat is ontzettend fijn voor de onderlinge communicatie, want jullie weten van elkaar wat wel en niet lekker werkt.
Tegelijkertijd ben jij je ervan bewust dat wat je zegt of doet, ook zo overkomt bij anderen. Er zijn geen verrassingen. Vertoon je nou toch gedrag dat ergelijk is voor het team, dan is dat wel lastig om te erkennen. Daarop aangesproken worden, kan dan in het verkeerde keelgat schieten.
Open ruimte gedragingen en kenmerken welke bekend zijn bij jezelf en anderen.
de Blinde Vlek — blind gebied
Dit gedeelte vertegenwoordigt de zaken die jij niet over jezelf weet, maar je collega’s wel. Dit zijn vaak de minder gewenste kanten, maar kunnen ook sterke kanten zijn. Vaak zijn dit zaken die collega’s liever niet bespreken met je of waar in het ergste geval over achter je rug over wordt gesproken. Denk bijvoorbeeld aan het veelvuldig gebruik van een stopwoord of een aanpak waar jij bij zweert, maar die anderen het bloed onder de nagels vandaan haalt.
Over deze zaken communiceren kan zowel pijnlijk als verhelderend zijn. Natuurlijk vind je het vervelend om te horen dat je in veel situaties te emotioneel reageert, maar hier eindelijk op aangesproken worden, helpt je wel bouwen aan je persoonlijke effectiviteit.
Blind gebied: gedragingen en kenmerken welke onbekend zijn bij jou, maar die anderen wel zien.
het Masker — verborgen gebied
Bepaalde dingen houd je bewust verborgen. Heel gebruikelijk, want je collega’s hoeven niet alles van je te weten. Omdat je zelf bepaalt wat je wel en niet deelt, heb je de grote van dit gedeelte vaak zelf in de hand. Dit kan ook per persoon verschillend. Zo kan een collega waarmee je het goed kan vinden afweten van je vreemde hobby. Dat is prima.
Over het algemeen wil je dit gebied zo klein mogelijk houden, want door veel zaken over jezelf achter te houden, toon je eigenlijk een niet geheel authentieke versie van jezelf. je loopt zelfs het risico om verborgen talenten die je bezit, achter te houden. Zonde.
Verborgen gebied: gedragingen en kenmerken welke bekend zijn bij jou, maar waarvan anderen niet weten.
het Onbewuste — onbekend gebied
Dan hebben we nog het gedeelte waarvan zowel jij als anderen niet weten dat je deze kenmerken bezit. Misschien omdat je ze niet actief inzet of omdat je zelf niet weet dat je ze überhaupt hebt. Hier wordt niet over gecommuniceerd, omdat het voor beide partijen niet duidelijk is dat hier een bespreek-of ontdekpunt zit.
Soms ontdek je per toeval iets over jezelf, bijvoorbeeld omdat de omstandigheden waarin jij je bevindt, veranderen. Een nieuwe hobby uitproberen, het volgen van een nieuwe opleiding of een persoonlijkheidstest, kan hier ook uit nieuwe inzichten opleveren.
Onbekend gebied: gedragen en kenmerken welke onbekend zijn bij jezelf en anderen.
In onderstaande video legt Björn je het haarfijn uit:
Wat kun jij hier nou mee?
In het model hierboven is ieder ruitje gelijk van grootte, maar in de praktijk zijn ze dat zeker niet. In de ideale situatie is het open gebied het grootst — jouw ervaringen, vaardigheden, communicatie en opvattingen komen overeen met wat je op de werkvloer laat zien. Je bent eerlijk ten opzichte van jezelf en bent authentiek.
Het Masker, het Verborgen gebied, is hierbij het liefst zo klein mogelijk. Allereerst omdat het uitputtend is om twee verschillende soorten persoonlijkheden erop na te houden, maar ook omdat jij jezelf echt te kort doet wanneer je jezelf anders voordoet dan je bent.
Door een gezonde werksfeer en feedbackcultuur met je team te hebben, gebaseerd op vertrouwen, is het mogelijk om het Verborgen gebied en de Onbekende ruimte te verkleinen en zo het Open gebied te vergroten.
Je Arena vergroten op 3 manieren
Om jouw Open gebied te vergroten, zul je inzicht moeten krijgen in het beeld dat anderen van je hebben, maar anderen ook inzicht moeten geven in hoe je werkelijk bent. Het gaat hier dus over wederzijds vertrouwen. En natuurlijk bouw je dat niet over één nacht ijs op. Wel zijn er manieren om dit vertrouwen langzaamaan op te bouwen om zo je werkelijk “ik” te laten zien:
1. Vul het Johari Window in
Ga bij jezelf te raden. Goede kop thee erbij en jezelf dan afvragen hoe het met je eigenschappen en kenmerken zit. Desnoods pak je een vel papier en vul je letterlijk jouw Johari Window in.
Wat zijn eigenschappen of overtuigingen die je bewust verborgen houdt? Vind je het bijvoorbeeld doodeng om salesbelletjes te plegen, maar doe je dat toch omdat het eenmaal bij je functie hoort? Heb je al enige tijd fysieke klachten, maar durf je je daar niet over uit te spreken uit angst dat het gevolgen heeft voor je functie?
Maar ook: wat zijn de punten of eigenschappen die anderen kennen en waar ook jij van het bestaan afweet? Sta je er bijvoorbeeld om bekend rood aan te lopen indien je negatieve feedback krijgt? Indien je dat van jezelf weet, prima. Wees eerlijk tegenover jezelf.
2. Onthul informatie uit het verborgen gebied
Afhankelijk van wat je verborgen houdt, beslis je of je er goed aan doet om deze informatie te onthullen. Hoe kwetsbaarder en authentieker jij bent, des te meer je op begrip van je collega’s kunt rekenen. Durf jezelf daarom uit te spreken en leg eventuele onzekerheden en problemen op tafel. Zo kan er naar een oplossing worden gezocht en verandert jouw pijnpunt in een ontwikkelpunt. Er over praten doe je zo.
3. Durf je blinde ruimte te ontdekken
Dat gedeelte waar anderen wel van af weten, maar jij niet? Ja, dat kan gevoelige onderwerpen aansnijden, maar onder het mom van zelfontwikkeling is het wel goed om hier aandacht aan te besteden. Want hoe meer er op tafel ligt, des te groter jouw Open gebied wordt. Durf daarom een collega aan de mouw te trekken en vraag hem of haar eerlijk te zijn. Gewoon, recht op de man af:
‘Hé, vind je dat ik me te emotioneel opstel tijdens overlegmomenten?’ of ‘Heb je verbeterpunten voor me als het aankomt op Sales? Wat doe ik daar volgens jou fout?’
Kortom: authentiek zijn dankzij het Johari Window
Je wil de beste versie van jezelf zijn én tonen. Om die reden houd je misschien bepaalde angsten en onzekerheden voor jezelf. Zeker op kantoor. Daar hoeft niet iedereen het achterste van je tong te zien. Maar zonder dat je het doorhebt doe jij je hier zelf mee te kort. Want ondanks dat je hiermee wellicht de minder leuke kanten van jezelf achterhoudt, stop je ook een heleboel leermomenten en groeipunten weg.
Laten we daarnaast ook niet vergeten dat jijzelf ook niet alles over jezelf weet. Misschien omdat je voor bepaalde zaken bewust je ogen sluit, maar ook vanuit onwetendheid. Het kan zeker geen kwaad om eens het gesprek aan te gaan met een collega om te horen waar jij je niet van bewust bent. Pijnlijk misschien, maar wel een goed leermoment.
Door jouw open gebied – je Arena – te vergroten, verklein je de twee bovenstaande vlakken. Hierdoor kom je niet alleen dichter bij je ware, authentieke “ik”, het verbetert ook de samenwerking en het wederzijds vertrouwen.
Jezelf openstellen, dus!
Moeite met jezelf openstellen?
Vind je dat nou toch lastig? Jezelf openstellen en je eigen “ik” te tonen? Misschien omdat je bang bent om jezelf te laten horen of omdat je jouw collega, partner of vriend(in) niet voor het hoofd wil stoten? Dat is vervelend, want je wil leven volgens je eigen overtuigingen.
Door onze 1-daagse training Assertiviteit te volgen, leer je jezelf uitspreken. Naar anderen toe, maar ook richting jezelf. Want dat is misschien wel net zo belangrijk. Doe je persoonlijke effectiviteit dus een plezier, en schrijf je in voor de training Assertiviteit. Hier lees je meer over hoe dat werkt en hoe de training in elkaar steekt.
Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!
Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van assertiviteit, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw communicatie skills een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.
Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder.
Wie zijn wij? | Cursus Assertiviteit
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
