De beste leiders laten niet over zich heen lopen, maar zijn zelf ook geen stoomwals. Ze lopen tussen hun teamleden in. De beste leiders zijn namelijk assertieve leiders. Vraag maar na aan president Eisenhower, Mandela of Bill Gates; dit zijn de 5 skills van assertief leiderschap.
Leiders zijn geen boze overheersers meer, die bestaan om jou te kunnen vertellen wat je (voor hen) moet doen. Leiders anno nu zijn assertief. Ze staan tussen degenen die ze leiden en zetten samen koers vooruit.
Hoe assertief leiderschap eruit ziet?
“Diegenen die hun behoeften en standpunten zelfverzekerd en oprecht uiten. Zij die opkomen voor zichzelf zonder met metaforische wapens te zwaaien en de standpunten van anderen altijd in overweging nemen” is hoe psychologe en specialist in dynamieken op kantoor Lynn Taylor het ziet.
Generaal, 34e president van de Verenigde Staten en time management meester Dwight Eisenhower benoemt het net iets krachtiger:
“You do not lead by hitting people over the head- that’s assault, not leadership”
Geen neanderthaler-achtige toestanden meer, geen testosteron-overschot of agressieve communicatie meer – maar je wil ook weer geen passief watje zijn, beweert Steve Jobs:
“My job is not to be easy on people. My job is to take these great people we have and to push them and make them even better.”
Hoe het dus wél moet: assertiviteit is de sleutel tot groots leiderschap
Dat komt volgens Harvard’s Business Review bedrijfsconsultant Scott Edinger simpelweg doordat een assertieve instelling er voor zorgt dat je leider-eigenschappen nog beter uit de verf komen:
“Als ik één skill zou moeten kiezen voor de leiders met wie ik werk om hen te verbeteren – dan zou dat assertiviteit zijn. Niet omdat ik assertiveit op zichzelf zo’n wonderlijk kenmerk vindt, maar eerder om de kracht die het heeft om goede leider-eigenschappen te verbeteren.”
Lees dus op zijn minst verder over de 5 skills van een assertief leider om een beter leider te worden, als je het niet in de eerste plaats doet om assertiever te worden:
1. Beslissingen maak je democratisch & feitelijk
“A true leader has the confidence to stand alone, the courage to make tough decisions, and the compassion to listen to the needs of others.” —Douglas MacArthur
Besluitvaardigheid was al eerder een belangrijke skill van een goede leider gebleken. Logisch, aangezien je dit als leider met enige regelmaat zult moeten doen. Maar dat maakt het nog niet makkelijk.
Beslissingen nemen doe je het best op deze assertieve manier, waardoor de leiderschaps-skill (zoals beloofd) nog beter uit de verf komt:
• Verzamel eerste alle feiten. Je wil dat je beslissing ergens op gebaseerd is.
• Analyseer de verzamelde gegevens zorgvuldig. Zorg dat je niets in de gauwigheid over het hoofd ziet, probeer er in eerste instantie neutraal naar te kijken zodat je een onbevooroordeelde conclusie kunt trekken.
• Weeg resultaten uit het verleden mee. Ik weet het, “ze bieden geen garantie voor de toekomst…”, maar je kunt er wél een hoop van opsteken. Maak niet dezelfde fouten als jij of een van je voorgangers of collega’s in het verleden hebben gedaan.
• Weeg de visie van anderen mee in je beslissing. Als assertief leider is de inbreng van elk individu belangrijk en telt iedereen mee. Probeer van iedereen wat te leren, maar beslis uiteindelijk zelf.
Als je eenmaal een besluit hebt genomen, kun je het op deze manier altijd goed onderbouwen. Je hebt je namelijk op feiten gebaseerd en bent democratisch te werk gegaan.
2. Werken doe je samen
“We all do better when we work together. Our differences do matter, but our common humanity matters more.”
– Bill Clinton
Je bent niet degene die anderen aanstuurt om jouw taken uit te voeren tot een doel behaald is om vervolgens met de eer te strijken. De beste assertieve leiders doen het andersom.
Jij bent onderdeel van een team dat gezamenlijk een doel behaald. Je hebt een gedeelde visie, een gedeelde missie en een gedeeld takenpakket. Jouw taak is om je team bij elkaar te houden, richting het doel te leiden en elk teamlid op zijn eigen sterkte tactisch in te zetten.
Waar het op neerkomt: een assertief leider denkt altijd in “wij” in plaats van “ik”.
Een goed leider vormt ook nieuwe samenwerkingen. Kijk goed waar twee puzzelstukjes mooi in elkaar passen en voeg die samen (net zoals Thomas Edison dat deed, met succes). Alleen zo kom je samen tot grootse resultaten.
3. Communiceren doe je zo
“Become the kind of leader that people would follow voluntarily; even if you had no title or position.” —Brian Tracy
Assertief communiceren betekent vragen aan een teamlid dat een verslag moet tikken: “Gaat dit lukken voor woensdag?” in plaats van “Ik wil het woensdag op mijn bureau hebben.”
Denk ook aan de impact van je woorden. Spreek ook eens om te motiveren of te inspireren. Zo help je je team een heel eind verder dan wanneer je alleen spreekt om rond te commanderen of de vergadering te openen.
Niet alleen wat je zegt is belangrijk, maar ook hoe je het zegt kan het verschil maken. Meer over hoe je spreekt met impact op een assertieve manier, vind je hier.
Vergeet zeker ook je assertieve lichaamstaal niet, die boekdelen spreekt. 93% van de communicatie is non-verbaal! Meer over de boodschappen die je met je lichaamstaal onthult, lees je hier. En bekijk ook eens de powerposes van politici, die net zo krachtig als assertief zijn. Kan nog eens van pas komen in je leiderschap.
4. Mensenkennis voorop
“Lead and inspire people. Don’t try to manage and manipulate people. Inventories can be managed but people must be lead.” —Ross Perot
Als leider werk je met mensen. Mensen die je kunt kneden, vormen en sturen. Alleen wanneer je de juiste mensen op de juiste plek weet te zetten, krijg je een perfect team.
Om dat te kunnen doen komt het op mensenkennis aan. Je moet de mensen kennen met wie je werkt. Je moet weten wat hun karakters zijn, hun sterke kanten, hun gevoeligheden en hun valkuilen. Vermijd de valkuilen en zet elk persoon in op zijn sterkste krachten, in plaats van hem in een andere rol proberen te duwen.
Om ‘je mensen’ te blijven kennen, is het belangrijk om goede relaties met iedereen te onderhouden. Als assertief leider sta je midden tussen je teamleden in, dus dat moet niet moeilijk zijn.
Vraag naar de vakantie van Jessie, ga samen eens samen sporten met Pim, babbel met Peter en bel Sandra die ziek thuis zit. Spreek niet alleen, maar luister vooral ook. Wees op de hoogte van wat er aan de hand is op de vloer, maar luister ook wanneer er iemand naar je toe komt. Vraag door, neem de tijd. Wat je teamleden te zeggen hebben is altijd waardevol.
Extra: sta achteraan bij succes, sta vooraan bij falen
Ja, je bent de leider, maar dat betekent juist dat je niet mag strijken met de eer. Iets wat grote leiders als Mandela ons hebben geleerd. Juist dan laat je de glorie over aan je team, jij was slechts het opwindradertje in een lopende machine.
Is het andersom en treft je team blaam en onheil? Dan sta jij voorop als leider om de verantwoordelijkheid te nemen voor alles wat mis ging. Tja, ik heb nooit gezegd dat het leven van een groot leider over rozen gaat.
“It is better to lead from behind and to put others in front, especially when you celebrate victory when nice things occur. You take the front line when there is danger. Then people will appreciate your leadership.” —Nelson Mandela
Waar het op neerkomt
Daar heeft Jim Rohn – ondernemer, auteur en spreker – een mooie samenvatting van, die ik niet beter zou kunnen formuleren:
“The challenge of leadership is to be strong, but not rude; be kind, but not weak; be bold, but not bully; be thoughtful, but not lazy; be humble, but not timid; be proud, but not arrogant; have humor, but without folly.”
Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!
Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van assertiviteit, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw communicatie skills een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.
Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder.
Wie zijn wij? | Cursus Assertiviteit
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog