Leren “Nee” zeggen is al lastig. Dat vervolgens ook nog eens niemand luistert of je serieus neemt, is nog erger. Wetenschappers onderzochten daarom wat je dan wél moet doen, wil je iets niet doen. Doe je het op deze manier dan luisteren 8 van de 10 mensen wél. Dat wil je!
Leren nee zeggen om eigen tijd te bewaken werkt niet altijd
“Zou je dit ook nog even kunnen doen?” — die zin hoor je wel een aantal keer per dag. En als de aardige en behulpzame collega/vriend/partner/ouder die je bent, doe je dat natuurlijk direct.
Toch weet jij ook wel dat hier verandering in moet komen. Je bent het namelijk wel een beetje beu om als pingpongbal heen en weer gekaatst te worden.
Het is dan ook niet dat je nooit ‘nee’ durft te zeggen, anderen luisteren er gewoon niet naar of nemen je niet serieus.
Hierdoor komt het regelmatig voor dat – hoewel je al een overvolle agenda hebt – je er toch nog een hoop werk bij krijgt — gewoonweg omdat jouw ‘nee’ niet leek aan te komen. Geregeld mis jij hierdoor deadlines, kom je niet aan je eigen werk toe of houd jij je met taken bezig die helemaal niet jouw verantwoordelijkheid zijn.
Neem nou bijvoorbeeld de situatie dat jouw baas je vraagt of je een bepaalde klant kunt bezoeken. Hiervoor is het nodig dat je een flinke afstand reist én daarvoor zul je wel heel vroeg moeten vertrekken.
Eigenlijk komt jou dat helemaal niet uit. Enerzijds omdat je die dag een aantal belangrijke projecten op de planning hebt staan. Anderzijds vind jij het gewoonweg belachelijk om die tijd en moeite te steken in één enkele klant, als het gesprek ook via skype kan plaatsvinden.
Met een zwak stemmetje geef jij dan ook aan “dat dat echt niet gaat, sorry.” Jouw baas dendert hier natuurlijk overheen. Drie dagen later zit jij toch gewoon in de auto, op weg naar die klant — en die onafgeronde takenlijst? Die wacht braaf tot jij terug komt.
Dat moet anders.
Jij moet leren inzien dat niet alles wat belangrijk is voor een ander, ook daadwerkelijk een prioriteit is voor jou. Niemand, maar echt niemand zal namelijk rekening houden met hoe jouw dag eruit ziet — zij willen enkel dat hun taken worden uitgevoerd. Dat jij hierdoor niet aan je eigen projecten toekomt, is grofweg jouw probleem.
Jij zal daarom het heft in eigen handen moeten nemen — met een simpele “nee” kom je er niet altijd.
De perfecte manier om ‘nee’ te zeggen, volgens onderzoek
Wil jij dus weer de baas worden over je eigen tijd en planning, dan zul je zaken waarmee jij je niet bezig mee hoeft én wil houden moeten afwijzen.
Dat gaat je misschien nog tamelijk goed af in de privésfeer, maar zodra het op je werk aankomt, kan het nog wel eens een uitdaging zijn om tegen een bepaald persoon te zeggen dat je iets niet doet. Je wil namelijk niemand voor het hoofd stoten waar je nog vaker mee moet samenwerken…
Toch werkt die manier die je normaal hanteert ook niet, namelijk onzeker ‘nee’ stamelen en hopen dat de ander verdwijnt.
Gelukkig bestaat er een veel betere – en wetenschappelijk bewezen – manier om onder zaken uit te komen — een waarbij je vervolgens niet schuldig voelt, maar zelfverzekerd en die ook daadwerkelijk werkt.
In een onderzoek, gepubliceerd in het ‘Journal of Consumer Research’ is namelijk een onderzocht wat nou de perfecte manier is om “nee” te zeggen.
Tijdens deze studie werden er drie groepen gevormd met elk een doel, bijvoorbeeld ‘sport iedere dag een uur’. Vervolgens gaven ze iedere groep een bepaalde strategie om ‘nee’ te zeggen, om zo te voorkomen dat iemand hun planning – en daarmee hun doel – overhoop zou halen.
- Groep 1 – de controlegroep – moest gewoon ‘nee’ zeggen — “Nee, het gaat niet want ik heb een work-out opstaan vandaag.”
- Groep 2 moest de woorden ‘kan niet’ gebruiken — “Ik kan mijn workout niet missen.”
- Groep 3 moest stellig zijn in hun reden — “Ik mis mijn workout niet.”
Tien dagen later werd gekeken naar het resultaat.
- Bij groep 1 (‘nee’) bleek dat maar 3 van de 10 proefpersonen zich had kunnen houden aan hun doel en dus niet hun planning hadden laten om gooien door anderen.
- Bij groep 2 (‘kan niet’) had echter maar 1 op de 10 zich vast weten te bijten aan zijn of haar doel.
- Groep 3 (stellig zijn) was het succesvolst: 8 van de 10 proefpersonen had zich niet laten ompraten door anderen.
Er bleek dus een behoorlijk verschil te zijn tussen de mensen die op hun strepen stonden en gewoonweg zeiden dat ze het niet zouden doen, dan tussen de personen die enkel ‘nee’ of ‘het gaat niet’ zeiden.
Volgens het onderzoek kwam dit doordat de proefpersonen die deze strategie gebruikten, zich daadkrachtiger voelden. Dat had een grote en positieve impact op hun succes.
Dat bleek ook uit de onderzoeksresultaten:
“De personen stonden krachtiger in hun schoenen en ondervonden een groter gevoel van autonomie, controle en zelfbewustzijn én toonden een positieve gedragsverandering.”
Stellig zijn werkt (en voelt) beter dan leren ‘nee’ zeggen
Niet langer ‘nee’ zeggen dus, maar standvastig zijn. Niet alleen werkt het, je houdt er ook nog eens een beter gevoel aan.
Dat komt hierdoor:
1. Het lijkt een doordachte keuze te zijn
Wanneer jij stellig bent en aangeeft dat je iets niet doet, voelt dat aan als een keuze die jij hebt gemaakt. Je hebt misschien de voor- en nadelen afgewogen en op basis hiervan beslist of je het wel of niet doen — tenminste, zo komt dat over op een ander.
Zeggen dat je iets niet gaat doen, zorgt er daarnaast voor dat jij je minder schuldig voelt dan wanneer je ‘ik kan niet’ zegt. Daarmee lijkt het alsof jij geen controle over je eigen tijd en planning hebt — dat wil je niet.
2. Je minimaliseert iemand anders zijn prioriteiten niet
Daarnaast zal jouw collega het minder snel persoonlijk nemen als je zegt dat je iets niet doet. Wanneer jij namelijk aangeeft dat je iets niet kán doen, lijkt het eerder als je hun taken en prioriteiten jouw tijd en aandacht niet waardig vindt.
Stellig zijn in dat je een taak of verzoek niet uitvoert, toont aan dat jij enige structuur hebt en je bewust bent van je eigen prioriteiten, niet omdat je hun verzoek niet waardig vindt.
Een prima manier dus.
Dus, leren ‘nee’ zeggen? Nee
Wanneer je baas dus vraagt of je “voor volgende week woensdag misschien toch langs die ene klant wil gaan”, kun jij aangeven dat “ik niet voor een enkele klant zo ver reis. Voeg je echter nog een aantal andere meetings toe, dan vind ik het geen probleem om die afstand af te leggen.”
Je geeft dus niet aan dat je iets niet kán of wil doen — je kan het zeker, maar wel op de manier hoe het jou – en je planning – uitkomt.
Zodra jij deze techniek onder de knie hebt, zul je merken dat collega’s veel minder zullen tegenstribbelen dan wanneer jij eerder schoorvoetend “nee sorry, het gaat niet” stamelde. Het zorgt er tevens voor dat je sneller toekomt aan de taken die jij je had voorgenomen, in plaats van je kostbare tijd te besteden aan nutteloze klussen.
Probeer het dus eens.
Zeg niet langer ‘nee’, maar wees stellig — zeg dat gewoon dat je iets niet doet.
Blijf je het toch eng vinden om iets af te wijzen?
Merk je nu dat je toch nog enige schroom voelt om een verzoek of afspraak af te wijzen, dan is wellicht een assertiviteitscursus iets voor jou!
In onze 1-daagse cursus Assertiviteit oefenen we samen een aantal scenario’s waarin je te maken krijgt met lastige verzoeken. We geven je een aantal manieren om hier mee om te gaan en oefenen dit zolang tot dat jij je zelfverzekerd genoeg voelt om stellig te zijn in je afwijzing.
Nieuwsgierig? Hier lees je er meer over.
Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!
Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van assertiviteit, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw communicatie skills een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.
Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder.
Wie zijn wij? | Cursus Assertiviteit
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
