In dubio? Aarzelen? Twijfelen of je wel de juiste keuze maakt? — niet langer. Sta jij namelijk op het punt om een lastige beslissing te nemen, dan helpen deze 6 tips jou met het doorhakken van die knoop! Zo beslis jij binnen no time wat je moet doen — zonder twijfel. Toch? Of niet?
Knoop doorhakken eenvoudig door wetenschappelijke foefjes
Je maakt per dag zo’n 35.000 keuzes.
Zet je dat in een leuk rekensommetje – waarbij je rekening houdt met gemiddeld 7 uur aan slaap – dan houdt dat in dat je gemiddeld zo’n 2000 beslissingen per uur maakt — elke twee seconden één keuze.
Da’s nogal wat.
Natuurlijk zijn die keuzes niet allemaal stuk voor stuk levensbepalend. De meeste hebben een zeer kleine impact en zijn eigenlijk gewoon ‘micro keuzes’ — bijvoorbeeld besluiten om wel of niet met je pen te klikken of wel of geen slokje van je koffie te nemen.
Toch zul je geregeld ook keuzes moeten maken die wél een grote impact op je leven kunnen hebben. Vooral wanneer je merkt dat jouw beslissing wel degelijk een effect kan hebben op je gezondheid, vrijheid, trots of geluk kan het nemen van een beslissing ontzettend lastig zijn.
Gelukkig komt de wetenschap telkens weer met nieuwe en verbeterde manieren aan om keuzes te kunnen maken.
Lea Heinrich schreef bijvoorbeeld in ‘The New York Times’:
“De afgelopen decennia heeft een steeds sterker groeiend onderzoeksgebied – verdeeld over cognitieve wetenschappen, managementtheorieën of literaire studies – ons een aantal tools kunnen geven waarmee we nog beter keuzes kunnen maken.”
Fijn, dus! Helaas maken deze tools niet de keuze voor je, dat zul je nog steeds zelf moeten doen. Ze kunnen echter wel de manier waarop jij een beslissing neemt, vergemakkelijken.
“Het zijn tools, foefjes, trucjes”, zegt Heinrich. “Ze zijn bedoeld om ons te helpen de huidige situatie vanuit een nieuws perspectief te bekijken. Om ons nieuwe mogelijkheden te laten voorstellen en om je opties met meer verfijning te kunnen overwegen.”
Ze vervolgt;
“Het is natuurlijk geen onfeilbaar middel waarmee je iedere lastige levenskeuzes kunt vergemakkelijken, maar onderzoek toont aan dat het helpt.”
Lastige beslissing nemen — 6 tips vertellen hoe
Sta jij dus op het punt om een lastige keuze te maken en blijf je maar dubben over wat te doen? — deze 6 wetenschappelijk onderbouwde foefjes kunnen je misschien helpen.
1. Maak een “op waarde gebaseerde” ‘voor-en nadelen’-lijst
Laten we even stellen dat jij een lastige keuze moet maken: je kunt een promotie in de wacht slepen, máár dit houdt wel in dat je zult moeten verhuizen.
- Je begint allereerst door gewoon zo’n ouderwets ‘voor-en nadelen’-lijstje te maken. Nu komt de twist: plaats nu voor elk punt een cijfer – 0 tot 1 – waarbij je rekening houdt met hoeveel waarde je aan dit punt hecht. Vind je het bijvoorbeeld een ontzettend groot nadeel dat je bij familie en vrienden uit de buurt woont, geef dit punt dan een score van 0,90 of 0,95. Een voordeel zou bijvoorbeeld kunnen dat je er aanzienlijk op vooruit gaat qua salaris. Bedenk hoe zwaar dit voor je weegt en geef het een cijfer, bijvoorbeeld een 0,80.
- Doe dit voor alle voor- en nadelen.
- Vervolgens tel je alle punten aan beide kanten bij elkaar op en vermenigvuldig je het met 100. Kijk welke kant wint.
Deze techniek is erg handig wanneer je een kleine of onpersoonlijke beslissing moet nemen. Vaak kan een concreet en ‘logisch’ cijfer je namelijk helpen je emoties te scheiden van de harde realiteit.
Wanneer je de cijfers vergelijkt en toch merkt dat je voorkeur naar één bepaalde kant toe gaat, zul je de situatie misschien toch nog beter moeten onderzoeken.
2. Onderzoek toekomstige mogelijkheden
De tweede manier om sneller besluiten te maken, is om je voor te stellen wat het beste is dat kan gebeuren én wat het slechtste is dat je kan overkomen. Hoe voel je je daarbij? Hoe zou je ermee omgaan?
Volgens psycholoog Gary Klein werkt deze techniek uitstekend omdat het iets in ons triggered. Hij noemt het ‘premortem’ (een twist op het gegeven ‘postmortem’ dat ‘na de dood’ betekent.)
“Postmortem onderzoek maakt het in de medische wereld mogelijk om na de dood van een patiënt vast te kunnen stellen wat de dood veroorzaakt heeft. Iedereen profiteert daarvan, behalve natuurlijk de patiënt zelf. ‘Premortem’ onderzoek – bijvoorbeeld toegepast in een zakelijke setting – kan echter aan het begin van een project vaststellen wat er verbeterd moet worden, in plaats van achteraf.”
Misschien een macabere uitleg, maar wanneer jij vooraf kunt vaststellen op welke mogelijke manieren je keuze slecht zou kunnen uitpakken, helpt je dat bij het beslissen;
Zodra jij namelijk jouw ‘worst case scenario’ voor ogen hebt, kun je concrete stappen bedenken die dit zouden kunnen voorkomen — op basis hiervan kun je vervolgens een betere keuze maken.
Probeer daarnaast ook de situatie van de zonnige kant te bekijken: het ‘best case scenario’. Wat is het beste dat jou kan overkomen, zou je deze keuze maken. Hoe blij voel je je? Wanneer je er niet bepaald warm voor loopt, is dit misschien een teken dat het toch niet de juiste beslissing is.
3. Vermijd tweezijdige keuzes
Vaak wanneer je een beslissing moet nemen, is dat meestal een keuze tussen twee zaken; dit of dat. Moet ik voor mezelf beginnen of wil ik mijn stabiele baan behouden? Wil ik verhuizen of verbouw ik toch liever mijn woning?
Een situatie zwart-wit zien is natuurlijk makkelijk, maar helaas is de wereld meer dan vijftig tinten grijs. Jouw keuze zal dat dan ook moeten zijn.
Bekijk of er geen tussenoplossingen zijn. Misschien kun wel je baan behouden en binnen het bedrijf zelf een kleine start-up beginnen. Misschien hoef je niet je huis te verbouwen of te verhuizen, maar wacht je met het maken van een keuze tot de huizenmarkt is aangetrokken.
Soms kun je gewoonweg niet kiezen tussen twee keuzes, maar zul je het antwoord moeten vinden een een iets genuanceerdere oplossing.
4. Raadpleeg anderen
Je dilemma met iemand anders delen kan je zeker helpen je keuze te rechtvaardigen of te versterken, maar nog belangrijker is dat het je op een nieuwe manier van informatie voorziet.
Wanneer je bijvoorbeeld niet kunt kiezen of je moet verhuizen, is het niet wijs om aan je vrienden en familie te vragen wat je moet doen — zij willen natuurlijk dat je blijft.
Vraag je het echter aan iemand die er buiten staat, kan hij of zij jou een objectief advies geven. Raadpleeg je iemand die zelf ervaring heeft met een soortgelijke keuze, werkt dat natuurlijk nog beter.
Wanneer je een knoop op zakelijk vlak moet doorhakken, zou je hiervoor een consultant kunnen inhuren. Zoek naar mensen die een diepgaande kennis op één specifiek vlak en leer zoveel mogelijk van ze als dat je kan. De informatie die je door hen verzameld, zal je helpen betere keuzes te maken.
5. Gun jezelf wat tijd
Onthoud daarnaast dat het maken van keuze niet over één nacht ijs gaat.
Wanneer je te snel een beslissing neemt, doe je dit vaak op basis van emoties. Laat je er echter een tijdje overheen gaan, dan geef jij jezelf de kans de situatie van meerdere kanten te bekijken en reageer je rationeler.
Twijfel je bijvoorbeeld of je ontslag wil nemen bij je huidige baan, hak dan niet rechtstreeks de knoop door nadat een verhit argument met je baas hebt gehad. Neem afstand. Slaap er een nachtje over en beslis dan.
6. Waak voor ‘verborgen’ beslissingen
Onthoud dat niet elke beslissing die je neemt bewust is. Wanneer jij besluit om bijvoorbeeld een een keuze uit te stellen, is dat ook een keuze.
Stel dat je bijvoorbeeld niet langer met een bepaalde collega aan een project wilt samenwerken. Je moet haar dat natuurlijk mededelen, maar omdat je bang bent voor een nare confrontatie stel je het uit. Ook dát is een keuze die je maakt.
Probeer dit te vermijden. Je hebt dan misschien niet de controle over al die 35.000 keuzes die dagelijks maakt, maar over een aantal heb je wel degelijk invloed. Neem dat hef dan ook in eigen handen.
Knopen doorhakken is ook soms een kwestie van doen
Ongeacht of je levensveranderende keuzes maakt of simpelweg kiest om wel of niet van je kop koffie te drinken, keuzes maken kan lastig én vermoeiend zijn. Blijf er dus niet te lang in hangen. Probeer gewoon een aantal manieren uit waarmee jij denkt dat ze je beslissing kunnen vergemakkelijken.
Kom je er dan nog niet uit, vertrouw dan gewoon op je onderbuikgevoel. Er zijn nou eenmaal een aantal keuzes die je in je leven moet maken, waarbij geen enkel lijstje kan helpen. Soms zul je gewoon de sprong moeten wagen en in het diepe moeten springen.
Toch nog twijfelachtig óf niet kunnen vasthouden aan je keuzes?
Blijf je het nu lastig vinden om keuzes te maken, misschien omdat je weinig vertrouwen in jezelf hebt? — dan kan een cursus assertiviteit helpen.
In onze training geven we je een aantal hulpmiddelen waarmee je standvastiger in je schoenen komt te staan. Zo maak je sneller keuzes én krijg jij het zelfvertrouwen om achter je keuzes te blijven staan — ook heel belangrijk.
Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!
Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van assertiviteit, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw communicatie skills een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.
Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder.
Wie zijn wij? | Cursus Assertiviteit
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
