Krakende nek door stress? Stijve spieren en zelfs hoofdpijn? Beroemd onderzoekster Candace Pert ontdekte dat je emoties en je lijf veel sterker verbonden zijn dan je denkt. Verbazingwekkende verbindingen, tussen wenkbrauwen en depressies – en kaken en stress bijvoorbeeld. 4 mini-oefeningen verlossen je van stress lichamelijke klachten.
Pijn in spieren en gewrichten door stress? Wat je lijf je wil vertellen
Check eens even: zit je nu met je schouders te knijpen? Of je handen? Een knoop in je nekwervel?
Kijk er niet gek van op, wanneer je te maken hebt met stress of grote werkdruk. Dat heeft namelijk een direct effect op je lijf, wat zich uit in lichamelijke klachten, blijkt uit een recente studie. En dan hebben we het niet alleen over je hoofd waar het zijn uitwerking op heeft. Je hele lijf krijgt het te verduren bij stress.
Fysieke tekenen in de vorm van lichamelijke klachten laten zien wat je (onbewust) voelt, daar komt het zo’n beetje op neer. Een soort geheimtaal, die het onderzoek van neurofarmacoloog Candace Pert ontcijferde.
“Je lichaam is je onderbewuste gemoed. Het past zich aan aan de emoties die je ervaart”, zegt onderzoeksleider Pert.
De wetenschapster staat nog altijd bekend om haar decennialange ervaring en openbaringen in onderzoek naar onder andere neurologisch welzijn, kanker, HIV en Alzheimer.
‘The Physics of Emotion’ uit 2007 was één van haar publicaties over stress en emoties die zich in je lijf nestelen. Een studie die ontzagwekkende resultaten oogstte, compleet vernieuwend in onze Westerse gezondheidsindustrie.
Haar belangrijkste conclusie:
“Een gevoel dat ontstaat in ons hoofd of ons lijf, vertaalt zich in chemische verbindingen die ergens vrijkomen. Organen, weefsel, huid, spieren en klieren: ze hebben allemaal eiwit-receptoren en hebben toegang tot en de mogelijkheid om emotionele informatie op te slaan.”
Ja, dat lees je goed. Je spieren kunnen emoties opslaan. Maar wat betekent dat?
“Dit betekent dat emotioneel geheugen is opgeslagen in verschillende plekken in je lijf, soms in plaats van en soms naast een plek in je brein. Niet uitgedrukte en onbewuste emoties worden letterlijk opgeslagen in het lichaam. Het zijn echte emoties die het lichaam wil uitdrukken, zodat ze opgelost kunnen worden.”
Je lichaam probeert je dus een seintje te geven, dat je emotioneel niet helemaal in balans bent. Het is een natuurlijke manier om het onbewuste bewust te maken. Maar dan moet je de tekenen uiteraard wel herkennen – om ze te kunnen ontcijferen en de balans te herstellen.
En daar heeft de wetenschap een paar oplossingen voor gevonden.
Constante spanning in lichaam manifesteert zich op déze plekken
“Je kunt jezelf altijd toegang verschaffen tot dit emotioneel geheugen via het eiwitten-receptoren netwerk, en dat kan op verschillende manieren”, zegt Pert letterlijk.
Het heeft allemaal te maken met bepaalde delen in je lijf, die direct corresponderen met bepaalde emoties.
We zijn het er met zijn allen bijvoorbeeld al over eens dat bepaalde emoties bij bepaalde lichaamsdelen horen. In een studie uit 2013 werd deelnemers gevraagd het deel van het lijf in te kleuren waar ze bepaalde emoties fysiek voelden. Het eenduidige antwoord:
Gegevens uit het onderzoek. Klik om site te bezoeken
Opvallend: wereldwijd gaven verschillende culturen dezelfde antwoorden. Het is dus een universeel gevoel, omdat het menselijk lijf het enige is dat we met zijn allen delen. Conclusie: het is iets volkomen natuurlijks, niets spiritueels of cultureels.
Nog opvallender: verschillende andere studies naar het fenomeen emotie-lichaams-link (waaronder die van Candace Pert) die nóg concretere connecties aantoonden…
- Je lichaam reageert al binnen een paar seconden op negatieve emoties. Vooral de spieren in je kaak en rondom je mond en ogen reageren bijna direct door zich aan te spannen.
- Je wenkbrauwen werken ook mee. Mensen met depressieve gevoelens spannen deze constant aan, zonder dat ze het zelf door hebben. Een permanente frons-rimpel is dus een direct teken dat je je veel zorgen maakt.
- Depressie zorgt er ook voor dat je ledematen écht zwaar voelen (zoals de onderzoeksdeelnemers in bovenstaand plaatje al aangaven). Ze hangen zwaar naar beneden en zorgen er voor dat het lichaam met moeite kan functioneren.
- Je nek- en schouderspieren doen hetzelfde. Bij chronische aanspanning door stress en hoge werkdruk kunnen deze spiergroepen zelfs korter worden. Vooral in gevallen met veel computerwerk komt dit voor. Geen goed teken.
Het zijn dan ook vooral de spieren die maar al te graag signalen van stress en negatieve emoties afgeven in de vorm van lichamelijke klachten – volgens Pert’s studie.
Op langere termijn kunnen gespannen spieren in nek en schouders leiden tot pijn, knopen in je nek of tussen je schouderbladen en zelfs spasmes. Allemaal stress gerelateerde lichamelijke klachten waar je niet op zit te wachten.
Daarnaast vermindert de spanning in de rest van je lijf de bloedsomloop, waardoor ook de zuurstoftoevoer beperkt wordt. Er ontstaan ophopingen van melkzuur- en giftige metabolieten en je pijnreceptoren worden actiever, waardoor je meer pijn sterker ervaart.
Wil je allemaal niet.
Hoe kom ik van lichamelijke klachten af? Spanning in lijf kwijtraken in 4 tips
Het enige wat je moet doen om van die knopen en ophopingen af te komen, is allereerst: goed op je lijf letten. Voel eens, waar zitten nu die spanning en lichamelijke klachten in je lijf? Kraakt je nek? Heb je je kaken op elkaar geklemd? Flink aan het fronsen?
Daarna is het zaak om één van de 4 lichaamsdelen waar de stress meestal in zit, los te maken. Doe je zo:
1. Kaken
Gaap de spanning weg, met wijd open mond (voor nu mag het even). Het gaat niet om de diepe uitademing, maar om de beweging die je er mee met je mond maakt.
2. Wenkbrauwen
Trek ze 2 of 3 keer flink omhoog en laat ze weer zakken. Doe ook met je oogleden mee: knijp ze samen, laat ze los.
3. Nek en schouders
Ga met je kin naar je rechterschouder, rol dan – via je borstkast – naar de linkerschouder. Hoofd omlaag houden dus! Adem in en trek je schouders op richting je oren. Adem uit en laat weer los.
4. Heupen
Die zag je misschien niet aankomen, maar je heupen zijn ook een flinke stress-opslagplaats. En wat blijkt zelfs? Je heupen zijn fysiek verbonden aan je kaken. Heb je stress, dan merk je dat meteen aan je kaken, die het sein doorgeven aan de heupen.
De kaakoefening voorkomt dus dat het zover komt, en de stress écht diep in je lijf gaat nestelen. Is het al gebeurd? Dan kunnen een paar heup-openende yoga poses helpen. Een proeflesje is bij de meeste yoga-studio’s zo geregeld.
En hoe kom ik van de stress af? De oorzaak aanpakken
Uiteraard zijn deze oefeningen maar kleine tussen-oplossingen. Symptoombestrijding, en geen werkelijke opheffing van het probleem.
Het probleem is en blijft de stress. Voorkom die door een te hoge werkdruk op te lossen (met goed time management) en door gezond met je emoties om te gaan (assertief blijven of assertiever worden).
En, een laatste check: knijp je nog met je schouders? Mooi, hou het lekker los – lekker gezond.
Verder lezen over stress? Lees het boek of deze artikelen
Wil je meer leren over beter omgaan met stress en afleidingen? Lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar en maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen. Dan leer je hoe je jouw werkzaamheden beter kunt organiseren en plannen zodat je bovenstaande anti stress oefeningen geeneens nodig hebt!
Check ook eens deze artikelen:
- Stop met doemdenken over wat anderen van je vinden — 5 psychologische tips
- Hoe stress verminderen? Tips tegen stress en spanning, volgens onderzoek
- Wat te doen tegen stress? “Verander je mindset” zegt Stanford psycholoog (3 tips)
- Omgaan met stress op je werk – deze 2 factoren blijken het geheim
- Omgaan met stress? “Niksen helpt niet”, zegt dr. Erik Scherder
Wie zijn wij? | Assertiviteitscursus
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van time management, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog
