Door assertief te zijn zorg je ervoor dat mensen je mening weten, dat ze rekening met je houden en dat je je nergens toe verplicht voelt. Je komt voor jezelf op en hebt het gevoel dat je controle over je leven uitoefent.
Dat klinkt misschien makkelijk, maar het in de praktijk toepassen ervan is niet zo eenvoudig. Op soChicken schrijft Donna in een interessant artikel hoe zij de eigenschappen van assertief zijn tot de hare heeft gemaakt.
‘Had ik nou maar…’
Een kenmerk van subassertieve personen is dat ze vaak met hun mond vond tanden staan wanneer er een conflict ontstaat. Donna verwoordt het heel raak:
Zodra we voor een probleem komen te staan, ‘overkomt’ ons dat als het ware. Het gebeurt onverwachts, bijvoorbeeld: iemand komt plotseling heel onaardig uit de hoek. Nog voordat je de kans hebt om uberhaupt na te denken over wat er zojuist gebeurde, lijkt het moment alweer voorbij te zijn. Je blijft er nog een poos over malen, maar uiteindelijk besluit je het maar ‘te laten’.
Je vergoeilijkt iemands gedrag; diegene zal het zo wel niet bedoeld hebben. En daarmee is de kous af; je wilt tenslotte ook geen zeikerd zijn.
Dit gedrag leidt bij menigeen tot het bekende fenomeen: de had-ik-nou-maar gedachten. Had ik nou maar gevraagd waar die opmerking op sloeg. Had ik nou maar gezegd dat ik zo niet toegesproken wil worden. Enfin, daadwerkelijk iedereen kan nog wel een situatie uit het verleden voor zich halen, waarbij je je achteraf in je bed lag te verbijten, omdat je het anders aan had moeten pakken.
De geheimen van assertief zijn
Omdat ze zich afvroeg hoe mondige mensen toch zo goed uit de verf kwamen in deze situaties, besloot Diana uitsluitend assertieve personen te bestuderen. Hierbij kwam ze tot de volgende conclusies:
- Assertiviteit is iets wat je jezelf kunt aanleren.
- Het gaat er in eerste instantie om dat je zelfwaardering hoog is. Dat wil in dit geval zeggen dat je jouw gevoelens niet ondergeschikt maakt aan anderen, maar ze even zwaar laat meetellen.
Goed nieuws dus voor wie aan zijn of haar assertiviteit wil werken! Door je houding te veranderen kan iedereen assertiever worden. Maar hoe verander je die houding dan? Door goed op je eigen gevoelens te letten en die vervolgens te benoemen:
“Joh, die opmerking verbaast me eigenlijk heel erg. Waarom zeg je zoiets?” Zo! Je hebt ‘m. Je maakt iemand bewust van zijn gedrag én je komt voor jezelf op. Je verwacht daarbij ook nog eens een antwoord van de ander en diegene kan eigenlijk niet anders dan hier zelf van overrompeld zijn. Missie geslaagd.
Indien het moment al “voorbij” is, creëer het dan opnieuw. Je mag best even nadenken en voorbereiden, als je maar weet dat je er te allen tijde op terug mag komen wanneer jij dat nodig acht.
Met lastige mensen omgaan
Natuurlijk reageert niet iedereen hetzelfde op dit soort vragen. Sommigen zijn niet voor rede vatbaar. Hoe vermoeiend dit ook kan zijn, je boekt alleen vorderingen met dit soort mensen door consequent assertief te zijn:
Iemand gewoon eens goed aanspreken op zijn gedrag, wat dat met jou doet, wat je wél verwacht van diegene en eventueel zelfs wat er tegenover staat als diegene dat niet respecteert (in extreme gevallen).
Bijvoorbeeld tegen die arrogante, overkritische klasgenoot, waar je ondanks alles toch mee moet samenwerken:
“Het valt me de laatste tijd echt op dat je me voortdurend bekritiseert op mijn werk. Ik vind het erg moeilijk om daarmee om te gaan, omdat ik mijn best doe om alles zo goed mogelijk te doen en jouw kritiek me het gevoel geeft dat ik niets goed kán doen. Dat komt vooral door hoe je het brengt, op een hele ongenuanceerde, harde manier. Ik word daar boos van; ik vind niet dat mijn werk zo hoeft te worden afgekraakt! Daarom mijn verzoek: als je punten hebt van kritiek, breng dit dan op een andere manier en benoem daarbij ook wat je wel goed vindt. Dan kan ik er tenminste iets mee.”
Eventuele extreme aanvulling: “Ik merk aan je reactie dat je niet openstaat voor wat ik je probeer duidelijk te maken. Ik denk daarom dat het belangrijk is dat we er een docent bij betrekken,” (of welke optie dan ook), “want zo komen we er niet uit.”
Hierbij geeft Diana toe dat de bovenstaande situatie wel heel utopisch is. Het gaat er echter om óf en hóe je een boodschap overbrengt. Door te oefenen in het opkomen voor jezelf, zul je merken dat je steeds assertiever wordt.
Dagelijks handige inzichten? Volg ons op social media!
Volg ons onder andere op Instagram of Pinterest. Daar krijg je niet alleen handvatten op het gebied van assertiviteit, je ontvangt ook de slimme tips waarmee je jouw communicatie skills een boost geeft. De laatste artikelen netjes en overzichtelijk in je mailbox ontvangen? Schrijf je dan in voor de wekelijkse nieuwsbrief.
Leer je liever lezend, lees dan ons boek Elke Dag om 15.00 Uur Klaar. Maak kennis met de beste inzichten uit onze trainingen en leer slimmer werken in plaats van harder.
Wie zijn wij? | Cursus Assertiviteit
Tijdwinst.com is een trainingsbureau dat zich specialiseert in slimmer (samen)werken. We bieden door het hele land diverse (online) trainingen aan, variërend van timemanagement, assertiviteit, gesprekstechnieken tot aan snellezen. Nieuwsgierig? Neem dan zeker eens een kijkje op onze website of blogs, en schrijf je in voor één van onze (digitale) trainingen.
- 1-daagse training Time Management | Blog
- 1-daagse training Assertiviteit | Blog
- 1-daagse training Gesprekstechnieken | Blog
- 1-daagse training Feedback Geven | Blog
- 1-daagse training Snellezen, Mindmapping en Geheugentechnieken | Blog
- 1-daagse training Effectief Thuiswerken voor Teams | Blog